Eens in de vier jaar mag iedere Statencommissie op buitenlands werkbezoek. Het reisdoel van de commissie Ruimtelijke Ordening en Grondbeleid was dit keer Valencia. We hebben genoten van het prachtige weer, een wonderschone stad en heerlijk gegeten en gedronken. Dit ter geruststelling van degenen die zouden kunnen denken dat we ons te weinig vermaakt hebben…
Reden om Valencia uit te zoeken is het zogenaamde Valenciaanse model. In reactie op stagnerende bouwproductie, lange procedures en lage kwaliteit van nieuwbouwlocaties werd in 1995 de LRAU ingevoerd, de Ley Reguladora de la Actividad Urbanistica. Met deze nieuwe wet zijn een aantal procedures bij de ontwikkeling van nieuwe locaties samengevoegd, krijgen de grondeigenaren een sterkere positie en – cruciaal – komt het initiatief te liggen bij de ‘urbanisador’ om een plan in te dienen. Voor verdere uitleg van de LRAU (die overigens inmiddels is opgevolgd door de LUV) verwijs ik graag naar het werk van Demetrio Muñoz Gielen, tijdens deze reis ook onze begeleider – zowel qua RO als taal.
We hebben een groot aantal projecten gezien en kregen toelichting van wethouders uit Valencia en Torrent. De Generalitat de Valencia zorgde voor de regionale insteek, terwijl ook een projectontwikkelaar en een groep felle tegenstanders aan het woord kwamen. Ter lering en vermaak bezochten we ook nog het Nationaal Park Albufera.
Wat heb ik nu geleerd? Gedurende de verschillende presentaties en discussies heb ik een lijstje gemaakt met voor- en nadelen van het Valenciaanse model. Ik vat ze even kort samen:
Voordelen
- snelle ontwikkeling, ook binnenstedelijk
- verkorting en vereenvoudiging procedures (minder bij LUV)
- ruimte voor eigen initatief, ook zonder grondpositie
- realisatie infrastructuur en publieke voorzieningen op kosten van urbaniseerder
- overheid kaderstellend, urbanisador uitvoerend
- collectieve belangen gewaarborgd
Nadelen
- té snelle/te veel ontwikkeling
- locatiekeuze van de urbanisatie
- plannen te algemeen (alles kan…)
- voldoende bescherming individuele belangen?
- controle lokale ontwikkelingen (nauwe banden politiek-ontwikkelaar)
- gebrekkige regionale regie
Het aardige is dat je enerzijds inspiratie opdoet en bedenkt hoe een aantal zaken ook in Nederland ingevoerd zouden kunnen worden. Anderzijds kom je er door deze ervaring ook achter dat sommige dingen in Nederland nog helemaal zo slecht niet geregeld zijn…