De Politieke Barometer van 10 maart:
PvdA met 60 zetels op hoogste score sinds Den Uyl
De PvdA domineert de peiling na de gemeenteraadsverkiezingen en het aftreden van Jozias van Aartsen. De afgelopen twee weken is de PvdA met elf zetels (waarvan 7 zetels deze week) gestegen van 49 naar zestig zetels, dit is de hoogste score in de afgelopen 20 jaar. Daarmee is de partij van Wouter Bos groter dan het CDA en de VVD samen. Ook de SP stijgt weer en komt met 2 zetels winst ten opzichte van vorige week uit op 18 zetels; een verdubbeling van het aantal zetels waarmee de SP in 2003 in de Tweede Kamer kwam.
De regeringspartijen CDA, VVD, en D66 verliezen in vergelijking met vorige week. Het CDA komt uit op 31 zetels, de VVD op 25 en D66 zakt terug naar twee zetels. Maar ook GroenLinks en ChristenUnie verliezen landelijk. Met drie zetels verlies komt GroenLinks uit op 6 zetels, een absoluut dieptepunt. Ook de ChristenUnie komt door verlies van twee zetels uit op een dieptepunt, namelijk drie zetels. De SGP blijft met haar trouwe achterban op drie zetels staan, Geert Wilders ten slotte haalt met zijn Partij voor de Vrijheid twee zetels.
De regeringscoalitie staat met 58 zetels op een dieptepunt van twintig zetels verlies ten opzichte van de verkiezingsuitslag van januari 2003. Een linkse coalitie van PvdA, SP en GroenLinks zou met 84 zetels in deze peiling wel op een ruime kamermeerderheid kunnen rekenen.
Tsja, de linkse lente breekt door… maar alleen voor SP en PvdA. Jongens en meisjes in Den Haag en Utrecht, word alsjeblieft wakker! Want anders gaan we heel hard D66 achterna 
De linkse lente begint vooral rood te worden, terwijl het volgens mij toch de bedoeling is dat hij groen zou moeten zijn.
De eerlijkheid gebied denk ik wel te zeggen dat deze peiling enigszins geflatteerd is doordat hij precies in de week van de raadsverkiezingen gehouden is, dus het zal allemaal wel weer wat bijtrekken. Het geeft echter wel duidelijk aan dat GroenLinks een probleem heeft. Als bij een impopulair kabinet de PVDA 18 zetels wint, de SP 10 en GroenLinks er 2 verliest dan doe je iets niet goed.
Met deze zetelverdeling hebben de SP en de PvdA ons niet nodig. Hoe moeten we oppositie voeren tegen een kabinet van SP en PvdA?
Uiteraard zijn dit peilingen, dagkoersen zoals sommige politici dat geruststellend noemen. Ik geloof ook niet dat de PvdA 60 en de SP 18 zetels zullen halen. Maar het is wel een heel duidelijk signaal dat wij t.o.v. de vorige peiling 3 zetels kwijtraken, terwijl we toch ook zo tegen Balkenende zijn?
Oppositie voeren tegen PvdA en SP is trouwens best te doen, omdat we op vier punten duidelijk verschillen: multiculturele samenleving, Europa, vrijzinnigheid en milieu (in willekeurige volgorde). Daarmee concurreren we overigens ook met VVD en D66. Op die thema’s kan GroenLinks zich onderscheiden, over links wordt het niks want daar hebben de PvdA als ‘machts’links en de SP als ‘dogmatisch’links en reuzenvoorsprong.
Hoe kan je met vrijzinnigheid profileren? Dat is werkelijk veelste abstract voor de kiezer. Als aan het eind van de maand het geld op is, denk ik niet: “Oh, wat heb ik een behoefte aan vrijzinnigheid.”
GroenLinks gaat onder Femke Halsema inderdaad D66 achterna. Niet alleen qua (gebrek aan) populariteit, maar ook ideologisch. GroenLinks moet kappen met het sociaal liberalisme. GroenLinks moet mijn inziens een links-radicale partij zijn die strijdt tegen sociale onrechtvaardigheid en opkomt voor een schoner milieu. De vrije markteconomie moet duurzaam en solidair worden. GroenLinks moet niet gaan pleiten voor het versoepelen van het ontslagrecht en het buitenspel zetten van vakbonden. Het gaat om (internationale) solidariteit en duurzaamheid. Het is zinloos om met een yuppen-programma te proberen de weglopende D66-kiezers aan je te binden. GroenLinks moet trouw blijven aan haar links-radicale roots.
Go Noël! Dat lijkt me nu eens (als SP-er) een gezond uitgangspunt!
Dankje Arjan.
@ Daan: als je geld op is denk je ook niet als eerste aan het feit dat je groente, glas en blik moet scheiden, wat niet betekent dat GL zich niet volop voor het milieu moet inzetten. Vrijzinnigheid als zodanig is net als veel ideeën van partijen abstract, maar kan wel in concrete en herkenbare maatregelen worden vertaald.
@ Noël en Arjan: links-radicaal is prima maar daar hebben we met de SP een alternatief voor, waar veel meer mensen die ook dat soort ideeën op stemmen en dat blijven doen. Milieu is vele malen belangrijker voor het profiel van GL.
@harmen: mijn punt is dat GroenLinks een soort D66 aan het worden is. GroenLinks moet wat mij betreft linksradicaal zijn, ook op milieugebied. Maar misschien hoor ik niet meer bij GroenLinks thuis.
@Harmen en Noël: wat is nu precies het probleem met GL? Aan de ene kant schrijf jij, Harmen, dat je verkiezingen wilt winnen. Goed, dat willen alle partijen en Noël vast ook wel, dus daar sta je niet alleen. De vraag is dan hoe je verkiezingen wilt gaan winnen. Wat in ieder geval duidelijk is, is dat GL op dit moment in haar ingeslagen libertaire weg geen verkiezing wint. Daarvan kun je zeggen: ‘jammer, maar dit is nu eenmaal ons verhaal’ (in welk geval Noël ogenblikkelijk zijn partijlidmaatschap moet opzeggen) of je zegt: ‘er is iets aan de hand met (de manier waarop wij) de boodschap (presenteren). In dat geval heeft het verhaal van Noël extra relevantie, want het is wel degelijk zo dat een radicale kritiek op dit kabinet electoraal loont- en niet per se andere linkse partijen hoeft te beschadigen (zie de uitslagen van de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen). Het is van tweeën één.
@Arjan
Het gaat hier om meer dingen. Met de inhoud van GroenLinks is op veel punten niets mis. Heel belangrijk is hoe je het op de markt zet. Bijvorbeeld bij de notitie “Vrijheid Eerlijk Delen”. Hier wordt in feite een pleidooi gehouden voor een gedeeltelijk basisinkomen. Had hier b.v. eens meer nadruk op gelegd, nu is de aandacht vooral gegaan naar de flexibilisering van de ontslagbescherming. Hetzelfde bij het nieuwe zorgstelsel. Zowel GL als SP zijn tegen. In de media is het vooral de SP die tegen lijkt, door haar actie “Noodrem”.
Ik vind het wel erg flauw van je om de SP steeds als “dogmatisch” links weg te zetten. Die partij heeft al in diverse gemeenten aangetoond gewoon praktisch mee te kunnen besturen, maar wel trouw te blijven aan het linkse gedachtengoed. Het feit dat de SP in toenemende mate kiezers aan zich weet te binden, zegt weinig over dogmatiek, maar des te meer over de behoefte die er heden ten dage (!)onder de bevolking leeft aan een echt links alternatief. En misschien ook wel over het onvermogen van GroenLinks om zich te profileren. Met links-liberalisme en een trofee van de JOVD brengen we een betere wereld niet dichterbij. Evenmin met optimistische praatjes over Europese eenwording en de Europese grondwet (weten we nog wat de burgers hierover hebben gezegd?): op die manier gaat GroenLinks de partij van Loesewies achterna. In dat geval ligt een fusie met D66 voor de hand, om in 2007 toch nog aan een zetel of acht te komen voor “rechtse politiek met een vrijzinnig-links sausje”.
@jeroen: helaas heb ik hier niets aan toe te voegen.
Beste Jeroen,
Ik zet de SP niet steeds weg, heb ze nota bene maar één keertje genoemd en dan ook nog met dogmatisch tussen aanhalingstekens. Dus dat verwijt snap ik niet. Blijkbaar wordt dit ook negatief opgevat: ik vind dogmatisch helemaal niet verkeerd, alleen het is niet mijn manier om tegen de wereld aan te kijken.
Ik heb ook nergens ontkend dat er gemeenten zijn waar de SP meebestuurt, ken de details niet goed genoeg om verder een oordeel te hebben of ze dat goed doen of niet.
Voor het overige heb ik geen behoefte om eindeloos naar SP of PvdA te kijken – dat doen we al veel te veel met alle nadelige gevolgen – maar wil ik een stevig debat binnen GroenLinks over de EIGEN koers en de EIGEN ideeën.