Political Song XII: Nina Simone – Mississippi goddamn (1964)

Soms kan ik het niet mooier maken dan het is. Nina Simone, de High Priestess of Soul, maar ook van de jazz en de blues, ken ik dankzij een reclamefilmpje. Ruim tien jaar geleden gebruikte een verzekeraar Simone’s grote hit Ain’t got no – I got life en dat nummer maakte mij nieuwsgierig naar veel meer. Een hele bijzondere vrouw, die hele bijzondere muziek maakte.

Nina Simone was in de jaren ’60 van de vorige eeuw actief in de Amerikaanse burgerrechtenbeweging. Een aantal songs gaan hier ook over, zoals To be young, gifted and black en Backlash blues. Uit protest tegen de achterstelling van zwarte Amerikanen (zoals het ontzeggen van stemrecht) en de invloed van de Ku Klux Klan werden in Alabama protestmarsen gehouden, later bekend geworden als de Selma to Montgomery Marches. De eerste mars werd bij de Edmund Pettus Bridge bloedig uiteengeslagen; de beelden daarvan die in de VS en daarbuiten op televisie te zien waren, vergrootten de steun voor de strijd voor burgerrechten. Op instigatie van de organisatie, daarbij ook Martin Luther King, werd de tweede mars sober gehouden en werd bij de Bridge gebeden voor de slachtoffers van Bloody Sunday, maar maakte men daarna rechtsomkeert. Bij de derde mars, die vijf dagen zou duren en uiteindelijk het State Capital in Montgomery zou bereiken, trad Nina Simone op in de "Stars of Freedom" rallly, samen met andere artiesten als Harry Belafonte en Sammy Davis jr. In reactie op de drie marsen sprak President Johnson het Congres toe:

Even if we pass this bill, the battle will not be over. What happened
in Selma is part of a far larger movement which reaches into every
section and state of America. It is the effort of American Negroes to
secure for themselves the full blessings of American life. Their cause
must be our cause, too, because it is not just Negroes but really it is
all of us who must overcome the crippling legacy of bigotry and
injustice. And we shall overcome.

Misschien zong Nina Simone in die nacht van de laatste mars ook wel Billie Holliday’s Strange Fruit over de lynches die in het begin van de 20e eeuw in het Zuiden plaatsvonden: "Black body swinging in the Southern breeze / Strange fruit hanging from the poplar trees". Haar uitvoering snijdt diep door de ziel:

Alabama is ook de staat die wordt bezongen en aangeklaagd in Mississippi goddamn, een rauwe, emotionele protestsong geschreven naar aanleiding van de moord op activist Medgar Evers en de bomaanslag op een zwarte kerk in Birmingham. Een prachtige live versie kan ik helaas niet hier laten zien, maar wel een fragment van een optreden in Nederland, gecombineerd met "Ain’t got no":

Einde van het politieke jaar 2009 in de duinen

Inmiddels begint het een traditie te worden om met de fractie het jaar af te sluiten bij Anna. Midden in het park Zuid Kennemerland aan de voet van de Kruisberg waar de duinen echt beginnen, in het prachtige huisje met nog prachtiger uitzicht. ’s Middags maakte ik me nog wel zorgen of het zou lukken om er te komen, allereerst de reis naar station Castricum. Op station Sloterdijk reden niet bepaald veel treinen en de mededelingen werden steeds somberder. Wachtend op de sneltrein, liet ik – achteraf een grote fout – de stoptrein voorbij gaan. Dat bleek echter voorlopig de laatste trein, daarna volgde het bericht dat al het treinverkeer was stilgelegd. De praktijk bleek weer net even anders, want na 45 minuten kwam toch nog een sneltrein naar Alkmaar.

Intussen zat het hele gezelschap, inclusief rondleiders Kees en Gees (nee, die namen heb ik niet verzonnen) op mij te wachten. Snel dus aan de wandeling, een schitterende tocht door een alom wit landschap. Bij elke vallei, elke boom en elk paadje hoorde een verhaal dat door Kees en Gees in toerbeurt met verve verteld werd. Helaas voor u, lezer, heb ik beloofd over de inhoud, inclusief bijzondere gebeurtenissen ten tijde van de werkverschaffing, in en na de oorlog (stroperij!) niks door te vertellen.

Met overvloedig heerlijk eten en een zeker voor mijn doen bescheiden drankconsumptie nog een hele aangename middag gehad. Een mooie afsluiting van een roerig politiek jaar, met IJsland affaire, val van het college, opstappen van de Commissaris van de Koningin en een stevige begrotingsbehandeling. Dat 2010 net zo onrustig moge zijn, maar dan op een goede manier!

Afscheid Harry Borghouts

Vanmiddag hebben we ook als GroenLinks afscheid genomen van "onze" Commissaris van de Koningin Harry Borghouts. Voorlopig de eerste en enige commissaris namens onze partij. Als decor, met prachtig uitzicht over het water, hadden we daarvoor de IJ Kantine uitgezocht. Voor sommigen, die in tegenstelling tot de partijtraditie niet met het OV waren, bleek het nog een hele opgave deze locatie te vinden…

In gezelschap van de huidige Statenfractie en provinciaal bestuur, voormalige bestuurders, burgemeesters, partijvoorzitter Henk Nijhof en partijleider Femke Halsema werd het een mooi en waardig afscheid. Zelf mocht ik voor de tweede keer (tweede? ja de eerste keer is hier na te lezen) het woord tot Harry richten. Onder ons kon ik memoren dat hij enerzijds erg belangrijk is geweest voor GroenLinks, onder meer door de nieuwe verkiezingsprocedure die door zijn commissie is voorgesteld, maar zich anderzijds graag op de achtergrond hield. In dat opzicht heeft hij zich een échte onpartijdige baas van de provincie getoond.

Het is en blijft zonde en onrechtvaardig dat we afscheid moeten nemen, maar na vandaag voelde ik dat zowel onze CdK als de andere aanwezigen daar wel vrede mee kunnen hebben. Op naar de volgende commissaris van GroenLinks huize!

Political Song XI: Ramses Shaffy – We zullen doorgaan (1975)

Ramses is niet meer. Wat kan ik nog toevoegen aan alle ware woorden die vandaag zijn gesproken, wat toevoegen aan alle roerende beelden die voorbij kwamen en bovenal, aan zoveel diepe, levensechte muziek? Zoals dat prachtig samenkwam in de documentaire van Pieter Fleury, eindigend in de stilte van Amsterdam. Een breekbare stem achter een piano en de kijker als ongemakkelijke toeschouwer, maar genietend van dit moment.

Voor deze gelegenheid gebruik ik mijn serie politieke songs om Shaffy een welverdiende ereplek te geven. Mijn eerste keuze is misschien wat wonderlijk, maar vertegenwoordigt de lach en de traan die ik in de muziek van Shaffy altijd voel en verbindt die bovendien met een andere grote liefde:

Ramses Shaffy was geen protestzanger, had geen uitgesproken politieke opvattingen. Ik ben mij er dan ook van bewust dat ik misschien iets te veel lading geef aan het nummer dat ik uiteindelijk gekozen heb. Maar laat dit dan mijn wens zijn voor hoe we als mensen in een ingewikkelde samenleving met elkaar omgaan:

We zullen doorgaan
Met de stootkracht
Van de milde kracht
Om door te gaan
In een sprakeloze nacht
We zullen doorgaan
We zullen doorgaan
Tot we samen zijn

We zullen doorgaan
Met de wankelende zekerheid
Om door te gaan
In een mateloze tijd
We zullen doorgaan
We zullen doorgaan
Tot we samen zijn

Week van de waarheid

Af en toe mopper ik wel eens dat er wel erg veel tijd in GroenLinks en politiek gaat zitten, tegelijk haal ik er ook veel voldoening uit. Afgelopen week was het raak: het begon zaterdag met de Amsterdamse ledenvergadering waar de lijst voor de gemeenteraad werd vastgesteld. Overigens was mijn bijdrage toen beperkt tot (heel vaak) stemmen en pleiten voor de uiteindelijk op plek zeven gekozen Fjodor Molenaar. De dag werd in stijl afgesloten met een erg gezellig etentje, iets te laat en iets te veel rode wijn…

Maandag had ik een beduidend grotere verantwoordelijkheid: als voorzitter van de Alkmaarse kandidatencommissie mocht ik de voordracht verdedigen. Naast complimenten voor de evenwichtig samengestelde lijst, kregen we ook kritiek van twee kandidaten die zich niet konden vinden in de plek die we hen hadden toebedeeld. Eén van de leden stelde voor om de commissie te bedanken voor het gedane werk door de lijst integraal over te nemen, maar daar wilde de rest van de vergadering aan. Met een paar spannende stemmingen bleek het resultaat uiteindelijk toch te zijn dat de kandidaten precies in de volgorde van onze voordracht werden gekozen. Met lijsttrekker Wim van Veen en alle anderen op de lijst kan GroenLinks de Alkmaarse verkiezingen met veel vertrouwen tegemoet zien.

Op dinsdag, woensdag en donderdag volgden verschillende provinciale vergaderingen, al dan niet op locatie, terwijl ik vrijdag in Haarlem was voor overleg met partijgenoten uit de regio (Haarlem, Velsen, Zandvoort). Gisteren was ik op het landelijke congres waar Femke nog eens bevestigde dat we klaar zijn om te regeren en dat zij daar zelf graag nog bij wil zijn. Aan het applaus te horen zal zij zonder moeite van het congres die vierde termijn krijgen. Na afloop nog geborreld en de nieuw verkozen bestuursleden gefeliciteerd. Ook deze keer afgesloten met een etentje, waar onder meer Europeaan Bas Eickhout bij was.

Vanmiddag stelden we in het fraaie KunstENhuis de lijst vast voor de deelraadsverkiezingen van Amsterdam West. De commissie had met zowel veel nieuw en jong talent als een ruim aanbod van ervaren raadsleden een jaloersmakend luxeprobleem. Voor mijzelf is er een bescheiden 27e plek weggelegd, als één van de lijstduwers die op de achtergrond een steentje bij kunnen dragen. De ledenvergadering koos Rutger Groot Wassink als lijsttrekker, terwijl Selma Janssen (uit Bos en Lommer, sprak de chauvinist) als hoogste nieuwe binnenkomer, op twee blanco stemmen na, unanieme steun kreeg op nummer twee. Bij gebrek aan tegenkandidaten kon ik mijn vurige pleidooi voor Selma dus achterwege laten. De rest van de lijst zal ik niet in detail hier melden, behalve dan nog de welverdiende elfde plek voor Aaron Moscoviter. Ik kijk met veel plezier terug op deze vergadering en ook de vorige, toen we het programma vaststelden. In korte tijd zijn de vier oude stadsdelen tot een mooie nieuwe eenheid gegroeid, dat belooft veel voor de komende jaren.

Harmen Jacobs Binnema (1849-1909)

Na vele Binnema generaties was ik de eerste die geen theologie ging studeren. De geschiedenis gaat in elk geval terug tot mijn betovergrootvader Harmen Jacobs Binnema, die opklom van scheepsjongen tot predikant. Afgelopen donderdag, 12 november, was het zijn 100e sterfdag en voor die gelegenheid schreef Peter Dillingh de volgende tekst:

Pionier Binnema

Protestants Tilburg heeft deze maand twee gedenkdagen. Op 18
november a.s. is het precies 115 jaar geleden, dat de Gereformeerde Kerk van
Tilburg werd geïnstitueerd. Haar eerste predikant was Harmen Jacobs Binnema
(1849-1909); op 12 november a.s. is het honderd jaar geleden, dat hij overleed
in de pastorie aan de Lange Nieuwstraat. Binnema was al vanaf 1888 werkzaam in
Tilburg als bijbellezer-colporteur. In 1892 werd hij toegelaten tot het ambt
van predikant op grond van ‘singuliere gaven’, zoals dat in de kerkorde heette.

Ds. Binnema werkte in Noord-Brabant (en later ook
in Limburg) onder gereformeerden in de verstrooiing, maar ook in gemeenten die
langdurig vacant waren. Zijn evangelisatiewerk ligt aan de basis van
verscheidene Gereformeerde Kerken in Noord-Brabant, die achtereenvolgens
zelfstandig konden worden: Helenaveen (1892), Breda (1893), Tilburg (1894),
Eindhoven (1908). Eindhoven bracht in 1909 een beroep op hem uit. Hoewel hij dat
al had aangenomen, was hij door ziekte gedwongen zijn toezegging terug te
nemen.

In de Zuider Kerkbode werd ds. Binnema herdacht door ds.
L.H. Wagenaar (1855-1910) van Middelburg. Het is een bijzonder in memoriam,
mede door de persoonlijke herinneringen van Wagenaar aan hun beider jeugd uit
de Friese Zuidoosthoek.
“Binnema was een goede kennis uit mijn jeugd. Te Heerenveen
bloeide toen de Chr. Jongelings-Vereeniging “de Prediker”. Wel wat
methodistisch was ze, maar ze bloeide. Daar was bezieling; daar was ijver en
toewijding. Midden in dit zeer ongeloovig stuk Friesland was die vereeniging
van jongelingen, die God vreesden en “voor de waarheid” voelden, een brandpunt
van evangelisatie. Vijf Zondagsscholen, een te Heerenveen, de anderen op de
dorpen in ’t rond verzamelden de kinderen, en we vertelden hun over wat wij uit
den bijbel wisten. ’t Zal wel zeer gebrekkig geweest zijn, maar God zegende ’t
aan sprekers en hoorders. Wat kwamen die kinderen trouw. En hoe gaarne kwamen
op de feestdagen de ouders mee. ’t Evangelie was nieuw geworden en God gaf jong
leven!

Ook hadden we een groote knapen-vereeniging; die leidden we
om den anderen Zondag, broeder Binnema en ik, en de jongens hielden van ons; ze
waren onze vrienden en wij de vrienden hunner zielen. Daar heb ik Binnema leeren kennen en waardeeren. In de
bijbelbesprekingen en in den evangelisatie-arbeid. Er was eens een botsing
geweest tusschen hem en enkele anderen en ’t scheen dat hij zou bedanken. Doch
hij kon ’t werk niet laten. En toen hij terugkwam, zei hij: “vrienden, veel
samen praten doet licht uiteen gaan, maar veel samen werken, dat bindt!” En wij
werkten weer allen te zamen, de een den ander waardeerend, voort. De C.J.V. “de
Prediker” met haar arbeid in de z.g. “inwendige” en voor de heiden-zending is
de leerschool geweest, waarin de rijkbegaafde en energieke jonge Binnema is
gevormd.

Hij was toen “bokmaker”, d.w.z. werkman op een “helling” op
een dorp bij Heerenveen. Doch hij begeerde zijn leven te geven voor ’t timmeren
aan ’t schip der Kerk en de Heere heeft hem zijns harten wensch geschonken.”

Profielschets voor nieuwe Commissaris: geef uw advies!

(van de provinciale website)

Harry Borghouts neemt op 1 december 2009 afscheid als commissaris
van de Koningin in de provincie Noord-Holland. Provinciale Staten
zoeken nu een opvolger en zij vinden het belangrijk dat dit iemand is
die goed bij Noord-Holland past. De Staten willen daarom via een
raadpleging graag weten welke eigenschappen de inwoners van de
provincie belangrijk vinden voor de nieuwe commissaris.

Hieronder vindt u een link naar een formulier waarop u uw voorkeur kunt invullen. Dat kan tot en met 23 november.

Raadpleging nieuwe commissaris van de Koningin