Wende

Een van mijn absolute favorieten van dit moment, Wende Snijders, mocht vandaag een mooie prijs op haar erelijst bijschrijven. Ze kreeg de Annie MG Schmidt Prijs voor haar lied ‘ De wereld beweegt’. Ik kon zo gauw geen filmpje vinden van dit nummer, vandaar mijn persoonlijke lievelingsnummer:

Brievenbusbeleid

Ineens begreep ik wat de werkelijke reden is voor de staking van de postbodes: de brievenbussen in dit land. Dezer dagen bezorgen we met een aantal GroenLinks leden in Bos en Lommer de huis-aan-huis krant. Vergeleken met de regenachtige omstandigheden van vorige keren was het deze keer weertechnisch prima. Maar wat een hoop waardeloze brievenbussen zijn er toch!

Ik heb het niet over feit dat sommige brievenbussen wel eens een sopje mogen krijgen en dat het aardig zou zijn als sommige bewoners ze af en toe ook eens legen. Het gaat mij om de complete chaos aan kleuren, typen, hoogtes, toegankelijkheid etc. Wie verzint het om een brievenbus te voorzien van borstelig haar waar je met grote kracht de krant doorheen moet duwen? Of een klep die zo hard tegenwerkt dat je zou denken dat er een goudschat achter verborgen is? Maar het ergste vind ik nog wel – mede gezien mijn bescheiden 1.73m – brievenbussen boven kruinhoogte. Balancerend met op de arm een stapel kranten probeer ik dan met mijn ene hand de klep open te duwen en met de andere hand boven mijn macht de krant erin te stoppen.

Andere ergernis is dat je bijna per blok – en soms zelfs om de paar huizen – een andere soort brievenbus hebt. De ene keer vier brievenbussen keurig naast elkaar, daarna vier boven elkaar, dan moet je een trap op, dan moet je er vier door één brievenbus gooien. Plus de al eerder gemaakte opmerkingen over grootte, hoogte en inwerpgemak. Zo bouw je nooit een lekker ritme op.

U merkt, het is geen pretje en dan hoef ik dit maar een paar dagen per jaar te doen. De oplossing ligt voor de hand: een uniform brievenbusbeleid, met een aantal randvoorwaarden waaraan een brievenbus moet voldoen. Misschien zelfs in de vorm van Europese richtlijnen? Het belangrijkste voordeel: postbode wordt daarmee weer een woest aantrekkelijk beroep.

Texel

Opnieuw ben ik in verwarring gebracht of het nou Teksel of Tessel is. Zeker als een en dezelfde persoon het door elkaar gebruikt. Maar hoe dan ook, ik was op het mooiste eiland van onze provincie vandaag. Het betekende wel – zeker voor een avondmens als ik ben – vroeg op, om de boot van 8.30 in Den Helder te halen. Dat lukte overigens met gemak en in de rij kwam ik ook Han ter Heegde tegen, burgemeester van Heerhugowaard, maar voor deze dag meer relevant, bovendien voorzitter van de Taskforce Ruimtewinst. Dit is een club ingesteld op initiatief van GroenLinks die adviseert over ingewikkelde ruimtelijke kwesties op plekken waar veel verschillende functies (wonen, werken, natuur, infra) bij elkaar komen op  een beperkte ruimte. Ruim op tijd kwamen we aan in het dorpshuis van Oosterend. Sterker nog, de collega’s van de commissie Ruimtelijke Ordening die op het eiland overnacht hadden, lieten nog even op zich wachten.

Cimg1483_3 In kort bestek kregen we te horen hoe het advies van de Taskforce Ruimtewinst op Texel tot verschillende initiatieven had geleid. Nou is Texel niet een plek waar theoretisch gesproken te weinig ruimte is voor wonen en werken, maar wel als je kijkt naar de waarde van natuur en landschap. Om die reden is de ruimte om te bouwen in het Streekplan beperkt en is het grootste deel van het eiland ‘uitsluitingsgebied’. De Taskforce is dus gevraagd om na te gaan hoe vanuit dat uitgangspunt toch nog ruimte voor nieuwe woningen en bedrijven bij Oosterend gevonden kan worden.

Zoals het vaker gaat, komt een buitenstaander zoals hier de Taskforce, tot hele andere ideeën dan waar men zelf mee zou zijn gekomen. Tegelijk is men daar op het eiland creatief me aan de slag gegaan. Dit heeft geleid tot plannen voor nieuwe woningen, opknappen van een lokaal bedrijventerrein, verplaatsing van een basisschool en van een vakantiepark. Ik vond het leuk om het enthousiasme van de plannenmakers te zien – die naar eigen zeggen eerst toch behoorlijk overrompeld waren door de visie van de Taskforce.

Wel komt hier een lastig dilemma om de hoek kijken: die uitsluitingsgebieden zijn er niet voor niks. Hoewel elke gemeente en elk dorp eigen goede argumenten heeft waarom op die plek met dat doel afgeweken zou kunnen worden, is het wel belangrijk het idee van de uitsluitingsgebieden overeind te houden. Ook al krijg je niet bij elk gebied dat zo benoemd is meteen het ‘wow wat mooi’ gevoel, de waarde van openheid en ruimte kan niet onderschat worden. Maar ik kon in elk geval met heel wat denkwerk weer naar ‘de overkant’…

De zachte krachten

Na alle harde, onverdraagzame en stigmatiserende woorden van vandaag, mijn hoopvolle gedachte voor de komende tijd:

De zachte krachten zullen zeker winnen
in ’t eind – dit hoor ik als een innig fluistren
in mij: zoo ’t zweeg zou alle licht verduistren
alle warmte zou verstarren van binnen.

(Henriëtte Roland Holst)

College Alkmaar gevallen

Krijg net bericht binnen dat het college in Alkmaar gevallen is. Ook het Noordhollands dagblad meldt het nu: de VVD zou de stekker eruit hebben getrokken uit onvrede over de samenwerking met CDA, PvdA en GroenLinks.

Ontevreden VVD laat Alkmaars college vallen

Alkmaar – Het college van burgemeester en wethouders van Alkmaar is maandagavond gevallen. De VVD zegt de samenwerking met PvdA, CDA en GroenLinks op. De partij vindt dat het college veel te weinig van de twee jaar geleden gestelde doelen heeft waargemaakt.

Het zit de partij vooral hoog dat de ambitieuze woningbouwplannen niet worden gehaald en dat het te lang duurt voor dat de parkeerproblemen in en om de binnenstad zijn opgelost.

Als ‘druppel die de emmer deed overlopen’ voert de VVD de plannen voor de Paardenmarkt op. De VVD heeft er geen vertrouwen meer in dat de parkeerplaatsen die hier door de aanstaande nieuwbouwplannen verloren gaan, tijdig worden gecompenseerd door uitbreiding van de Singelgarage en bouw van de nieuwe Schelphoekgarage.

Volgens VVD-fractievoorzitster Yolande de Bont is de samenwerking binnen het college onder de maat gebleven. VVD-wethouder Henk Hansen, onder meer verantwoordelijk voor verkeer en volkshuisvesting, fungeerde voortdurend als ‘Kop van Jut’ vanwege het uitblijven van concrete resultaten binnen zijn takenpakket, terwijl het volgens de VVD met name de wethouder ruimtelijke ordening Simon Binnendijk (CDA) was waardoor veel de mist in ging of onnodig werd vertraagd.

De collegepartijen PvdA en CDA vinden het opstappen van de VVD ‘onbegrijpelijk’ en ‘onverantwoord’. Burgemeester Piet Bruinooge betreurt vooral het vertrek van VVD-wethouder Henk Hansen ‘op een moment dat de Alkmaarse politiek voor beslissingen staat die de toekomst van de stad gaan bepalen’.

Benieuwd hoe dit gaat aflopen en of er nog plek is voor GroenLinks in het nieuw te vormen college. Toch wel belangrijk om mee te besturen in een stad als Alkmaar.

Het zuinige rijden

Een paar maanden geleden heb ik – na mezelf heel lang te hebben verteld dat het eigenlijk niet nodig was – toch een auto aangeschaft. Als provinciaal politicus kom ik nog wel eens op plaatsen die a) helemaal niet met het OV te bereiken zijn of b) wel met OV te bereiken zijn, maar waar je na een bepaalde tijd niet meer met het OV vandaan kunt komen. Greenwheels was daarvoor een goede oplossing, maar na het nodige rekenwerk kwam ik erachter dat het nauwelijks goedkoper was dan een eigen auto.

Om mijn geweten een beetje te sussen heb ik daarbij wel een klein en zuinig autootje genomen, de Citroën C1. Het kabinet besloot mij deze week voor dit milieuvriendelijke bedrag te belonen. Mijn bijdrage voor de motorrijtuigenbelasting is namelijk met ingang van 1 april met 30% verlaagd vanwege het energielabel van deze auto. Voor het geld dat ik zo bespaar kan ik toch mooi bijna 9 liter extra tanken!

De angst heeft in Den Haag lang genoeg geregeerd

Wat valt er na alle commentaren, opinies, gevraagde en ongevraagde meningen en wijsheden van intellectuelen en de man-in-de-straat, nog toe te voegen aan de discussie over Fitna? Daarom houd ik mij stil en geef ik het woord aan Hans Goslinga:

’De wereld zal na vandaag niet meer hetzelfde zijn’, zei de toenmalige CDA-leider De Hoop Scheffer op 11/9, daarmee verwoordend wat velen dachten of aanvoelden. In Nederland was vanaf het eerste moment de kernvraag hoe de aanslagen zouden uitwerken op de verhouding tussen de autochtone bevolking en de bijna één miljoen islamitische immigranten. Premier Kok legde in de Tweede Kamer een verklaring af waarin hij beklemtoonde ’dat we ons niet laten leiden door angst, overtuigd als we zijn van de waarden van vrijheid, democratie en rechtvaardigheid’.

Die woorden hadden zowel het karakter van een klaroenstoot als van een bezwering. Kok toonde zich in één en dezelfde ademtocht een democratisch staatsman, zowel als een realistisch politicus die de bui al zag hangen. Angst, onzekerheid en wantrouwen zijn nu eenmaal een niet te onderschatten kracht in de politiek, ook de Nederlandse. Deze kracht is niet alleen een beproefd voertuig voor der Wille zur Macht, zij verenigt en splijt ook, trekt nieuwe scheidslijnen en bepaalt voor korte of langere tijd de verhoudingen, zoals de Koude Oorlog heeft laten zien.

Van dat brisante proces in de Nederlandse politiek is iedereen de afgelopen jaren getuige geweest. De angst heeft zich op de flanken van het krachtenveld uitgespreid, zowel rechts als links; de traditionele partijen in het midden zijn gekrompen. De beweging Trots op Nederland van Rita Verdonk kan een verdere versplintering teweegbrengen. Verdonk en Wilders spreken volgens de peilingen een op de vijf kiezers aan en kunnen dus een aardverschuiving veroorzaken, wat weer voor angst en verkramping in het midden zorgt.

Onder de spanning die Kok in zijn verklaring voelbaar maakte, is vooral de VVD bezweken. Het lukte de opeenvolgende leiders Dijkstal, Zalm, Van Aartsen en Rutte niet de gevoelens van angst blijvend te verenigen met de lijn van redelijkheid en optimisme. Daaraan heeft zeker bijgedragen dat het samenbindend vermogen van de liberale stroming, inherent aan haar ideologie, nooit sterk is geweest. De PvdA onderging, als geplukte rooie haan het spoor al enige tijd bijster, hetzelfde lot. Afsplitsingen bleven de partij bespaard, maar zij heeft de SP als schaduw van haar eigen verleden zeer dichtbij zien komen.

Spiegelbeeldig levert dat wellicht de verklaring op waarom het CDA in deze periode aan vertrouwen heeft herwonnen. In 2002 bleken de reeds afgeschreven christen-democraten nog over verrassend veel krediet onder de burgers te beschikken, vermoedelijk dankzij hun lange staat van dienst als landsbestuurders en bruggenbouwers tussen kapitaal en arbeid, de strijd die de politiek in de twintigste eeuw beheerste. De partij kon door de sterk bindende kracht van religie de boel beter bij elkaar houden.

Meer dan anderen zijn CDA-mensen, gericht op harmonie, geoefend in de kunst van het meebuigen met het gemoed van de natie. Dat levert geen beelden op van helder, aansprekend leiderschap, maar in tijden van heftige beroering is het geruststellend over bestuurders te beschikken die bedreven zijn in minding the shop. Met op het netvlies oud-onderzeebootkapitein Piet de Jong, die het land met vaste hand door de woelige jaren zestig stuurde, is dat niet laatdunkend bedoeld. Het land moet toch geregeerd worden. Maar dat is niet genoeg.

Dat we sinds 11/9 aan het vijfde kabinet toe zijn, zegt iets over de fricties tussen politiek en burgers. In de jaren zestig trad ook het ene kabinet na het andere aan, maar de crisis tussen politiek en burgers lijkt nu breder en diepgaander. In dat licht stelt de traditionele coalitiepolitiek van CDA en PvdA ook maar betrekkelijk gerust. Niet omdat het beleid zo weinig tot de verbeelding spreekt, maar omdat het noodzakelijke nieuwe contract met de burgers geen inhoud krijgt. De onrust, veroorzaakt door een ongekende vervreemding tussen politiek en burgers, blijft daardoor bestaan.

Fitna heeft laten zien dat Wilders de natie niet meer heeft te bieden dan zijn eigen angstvisioen. In die zin heeft hij zichzelf in het onbeholpen filmpje ontmaskerd als een politicus die met lege handen staat. Zelfs zijn analyse van de islam als de nieuwe vijand die zich na het nazisme en het communisme voor het vrije Westen aandient, bleek krakkemikkig. Deze ideologische systemen steunden op politieke, militaire en economische macht, gebundeld in machtige staatsverbanden. In het geval van de islam is daarvan geen sprake, zelfs als deze religie door de ogen van Wilders als ideologie wordt opgevat. Een lichtpuntje is dat de politicus eindelijk met burgers in debat wil. Dat stelt hem, al jaren in een claustrofobische toestand levend, in staat moslims vanuit een directer perspectief te bekijken dan dat van zijn abstracte liberale djihad.

De gevestigde politici hebben, zeven jaar na de klap die het wereldbeeld veranderde, niet zoveel reden zich op de borst te slaan. Zij zijn vooral met zichzelf bezig geweest en, uit angst voor de kiezers, te weinig met de grondslagen van de immigratiesamenleving in de 21e eeuw. De democratische waarden waarvoor Kok zeven jaar terug pal wilde staan, zijn het waard verdedigd te worden, maar zij moeten wel inhoud krijgen, bijvoorbeeld in een gedeeld burgerschap.