Nee, van mij geen uitgebreide terugblik op het afgelopen jaar. In 2009 werd Ajax voor de vijfde keer op rij geen kampioen, kreeg ik een nieuwe baan aan de Universiteit Utrecht en was er geen gebrek aan politieke hectiek in mijn provincie.
Op dit weblog schreef ik een totaal van 108 berichten, gemiddeld iets meer dan 2 per week. Bij dat en ander schrijven, bij het nakijken van opdrachten en papers, het lezen van de krant of een boek, had ik bijna altijd muziek op de achtergrond. Met dank aan last.fm weet ik precies welke muziek dat in 2009 is geweest. Met andere woorden, toch nog in de stijl van de laatste dagen van het jaar een top-10:
Op deze avond voor kerst wens ik iedereen, trouw aan mijn eigen kerstprofiel, veel betekenis en bezinning toe. Dit jaar hoort daar voor mij de ontroerende Ceremony of Carols van Benjamin Britten bij en dan in het bijzonder het wiegelied "Balulalow":
O my deare hert, young Jesu sweit, Prepare thy creddil in my spreit,
Het gaat niet zo goed met de SP. In de laatste peiling van Maurice de Hond raken de socialisten 9 Kamerzetels kwijt (virtueel nog maar 2 meer dan GroenLinks) en de nieuwe politiek leider Agnes Kant komt niet erg uit de verf. In de Staten van Noord-Holland is de situatie evenmin rooskleurig. De fractie straalt, op een paar individuen na, weinig uit en slaat geen deuk in een pakje boter. Eerder viel me dat al op bij het debat over IJsland, waar een behendige oppositieleider het de coalitie heel moeilijk had kunnen maken. Vorige week maandag merkte ik het wederom bij een warrig en onsamenhangend betoog bij de Algemene Beschouwingen. Uiteindelijk stemde de SP, zonder dat er een eigen motie of amendement was aangenomen, met een enkele kanttekening in met de begroting. Geen tegenbegroting, geen duidelijke voorstellen, kortom geen oppositie. Ik zou niet kunnen navertellen wat de SP nou inhoudelijk anders wilde en wat zij wel goed vond aan het collegebeleid. Dat zou met negen vrouw en man sterk toch veel beter moeten kunnen!
Gelukkig ziet collega Harald Bos het nog van de zonnige kant. Op de eigen website claimt hij dat dankzij de SP duurdere spitstarieven in de bus van de baan zijn. Toen hij mij vorige week maandag interrumpeerde, had ik al zo’n gevoel dat er weer een stukje voor de site geschreven moest worden (dat was een paar maanden geleden ook het geval). Beide keren blijkt de SP erg goed in selectief luisteren. Bovendien is Harald Bos zo regelmatig afwezig bij de commissievergaderingen, dat hij misschien beter eerst kan bijlezen voordat hij GroenLinks en PvdA de les komt lezen. Dat liet mijn collega Liesje Klomp hem vorige week ook weten.
Want het standpunt van GroenLinks tegen hogere tarieven in de spits, zogenaamd afgedwongen door de SP, heb ik al in maart ingenomen en nog steviger in september. In maart: Vooralsnog is hij (dat gaat over mij) over geen enkel voorstel enthousiast dat leidt tot een hogere prijs voor OV, maar het voorstel om het tarief voor gebruik van OV in de daluren te verlagen is zeker een stap in de goede richting om het OV-gebruik te stimuleren. Na bespreking in de fractie kon dat ‘vooralsnog’ er ook af. In september kwam het onderwerp terug, toen het college voorstelde om 400.000 euro extra aan het busvervoer te besteden, maar dat bedrag te betalen uit verhoging van de spitstarieven. Binnema sprak: Vervolgens is aan de orde hoe het extra bedrag gefinancierd gaat worden. Gezien het algemeen belang dat moet worden toegekend aan goed OV zou zijn voorstel zijn dat bedrag dan structureel te laten komen uit de algemene middelen. Oftewel, geen hogere tarieven, maar ergens in de begroting ruimte vinden. Bovendien constateerde ik dat de meerderheid van de commissie dat met mij eens was. Het was handig geweest wanneer de woordvoerder van de SP die wel bij die vergadering was, deze uitkomst drie maanden geleden met zijn collega had gedeeld.
Uiteraard gun ik de SP een succesje op z’n tijd, zo aardig ben ik ook wel weer. Maar dit soort onzinberichten moet wel tegengesproken worden. Dat busreizigers "zelfs van de PvdA en GroenLinks geen steun konden verwachten" klopt niet, en al helemaal niet dat "opeens bleek dat PvdA en GroenLinks van gedachten veranderd zijn". Het is onze eigen afweging geweest en de stellingname is consequent. Als de SP-heren een beetje hadden opgelet, hadden zij dat kunnen weten.
Soms kan ik het niet mooier maken dan het is. Nina Simone, de High Priestess of Soul, maar ook van de jazz en de blues, ken ik dankzij een reclamefilmpje. Ruim tien jaar geleden gebruikte een verzekeraar Simone’s grote hit Ain’t got no – I got life en dat nummer maakte mij nieuwsgierig naar veel meer. Een hele bijzondere vrouw, die hele bijzondere muziek maakte.
Nina Simone was in de jaren ’60 van de vorige eeuw actief in de Amerikaanse burgerrechtenbeweging. Een aantal songs gaan hier ook over, zoals To be young, gifted and black en Backlash blues. Uit protest tegen de achterstelling van zwarte Amerikanen (zoals het ontzeggen van stemrecht) en de invloed van de Ku Klux Klan werden in Alabama protestmarsen gehouden, later bekend geworden als de Selma to Montgomery Marches. De eerste mars werd bij de Edmund Pettus Bridge bloedig uiteengeslagen; de beelden daarvan die in de VS en daarbuiten op televisie te zien waren, vergrootten de steun voor de strijd voor burgerrechten. Op instigatie van de organisatie, daarbij ook Martin Luther King, werd de tweede mars sober gehouden en werd bij de Bridge gebeden voor de slachtoffers van Bloody Sunday, maar maakte men daarna rechtsomkeert. Bij de derde mars, die vijf dagen zou duren en uiteindelijk het State Capital in Montgomery zou bereiken, trad Nina Simone op in de "Stars of Freedom" rallly, samen met andere artiesten als Harry Belafonte en Sammy Davis jr. In reactie op de drie marsen sprak President Johnson het Congres toe:
Even if we pass this bill, the battle will not be over. What happened
in Selma is part of a far larger movement which reaches into every
section and state of America. It is the effort of American Negroes to
secure for themselves the full blessings of American life. Their cause
must be our cause, too, because it is not just Negroes but really it is
all of us who must overcome the crippling legacy of bigotry and
injustice. And we shall overcome.
Misschien zong Nina Simone in die nacht van de laatste mars ook wel Billie Holliday’s Strange Fruit over de lynches die in het begin van de 20e eeuw in het Zuiden plaatsvonden: "Black body swinging in the Southern breeze / Strange fruit hanging from the poplar trees". Haar uitvoering snijdt diep door de ziel:
Alabama is ook de staat die wordt bezongen en aangeklaagd in Mississippi goddamn, een rauwe, emotionele protestsong geschreven naar aanleiding van de moord op activist Medgar Evers en de bomaanslag op een zwarte kerk in Birmingham. Een prachtige live versie kan ik helaas niet hier laten zien, maar wel een fragment van een optreden in Nederland, gecombineerd met "Ain’t got no":
Inmiddels begint het een traditie te worden om met de fractie het jaar af te sluiten bij Anna. Midden in het park Zuid Kennemerland aan de voet van de Kruisberg waar de duinen echt beginnen, in het prachtige huisje met nog prachtiger uitzicht. ’s Middags maakte ik me nog wel zorgen of het zou lukken om er te komen, allereerst de reis naar station Castricum. Op station Sloterdijk reden niet bepaald veel treinen en de mededelingen werden steeds somberder. Wachtend op de sneltrein, liet ik – achteraf een grote fout – de stoptrein voorbij gaan. Dat bleek echter voorlopig de laatste trein, daarna volgde het bericht dat al het treinverkeer was stilgelegd. De praktijk bleek weer net even anders, want na 45 minuten kwam toch nog een sneltrein naar Alkmaar.
Intussen zat het hele gezelschap, inclusief rondleiders Kees en Gees (nee, die namen heb ik niet verzonnen) op mij te wachten. Snel dus aan de wandeling, een schitterende tocht door een alom wit landschap. Bij elke vallei, elke boom en elk paadje hoorde een verhaal dat door Kees en Gees in toerbeurt met verve verteld werd. Helaas voor u, lezer, heb ik beloofd over de inhoud, inclusief bijzondere gebeurtenissen ten tijde van de werkverschaffing, in en na de oorlog (stroperij!) niks door te vertellen.
Met overvloedig heerlijk eten en een zeker voor mijn doen bescheiden drankconsumptie nog een hele aangename middag gehad. Een mooie afsluiting van een roerig politiek jaar, met IJsland affaire, val van het college, opstappen van de Commissaris van de Koningin en een stevige begrotingsbehandeling. Dat 2010 net zo onrustig moge zijn, maar dan op een goede manier!
Vanmiddag hebben we ook als GroenLinks afscheid genomen van "onze" Commissaris van de Koningin Harry Borghouts. Voorlopig de eerste en enige commissaris namens onze partij. Als decor, met prachtig uitzicht over het water, hadden we daarvoor de IJ Kantine uitgezocht. Voor sommigen, die in tegenstelling tot de partijtraditie niet met het OV waren, bleek het nog een hele opgave deze locatie te vinden…
In gezelschap van de huidige Statenfractie en provinciaal bestuur, voormalige bestuurders, burgemeesters, partijvoorzitter Henk Nijhof en partijleider Femke Halsema werd het een mooi en waardig afscheid. Zelf mocht ik voor de tweede keer (tweede? ja de eerste keer is hier na te lezen) het woord tot Harry richten. Onder ons kon ik memoren dat hij enerzijds erg belangrijk is geweest voor GroenLinks, onder meer door de nieuwe verkiezingsprocedure die door zijn commissie is voorgesteld, maar zich anderzijds graag op de achtergrond hield. In dat opzicht heeft hij zich een échte onpartijdige baas van de provincie getoond.
Het is en blijft zonde en onrechtvaardig dat we afscheid moeten nemen, maar na vandaag voelde ik dat zowel onze CdK als de andere aanwezigen daar wel vrede mee kunnen hebben. Op naar de volgende commissaris van GroenLinks huize!
Ramses is niet meer. Wat kan ik nog toevoegen aan alle ware woorden die vandaag zijn gesproken, wat toevoegen aan alle roerende beelden die voorbij kwamen en bovenal, aan zoveel diepe, levensechte muziek? Zoals dat prachtig samenkwam in de documentaire van Pieter Fleury, eindigend in de stilte van Amsterdam. Een breekbare stem achter een piano en de kijker als ongemakkelijke toeschouwer, maar genietend van dit moment.
Voor deze gelegenheid gebruik ik mijn serie politieke songs om Shaffy een welverdiende ereplek te geven. Mijn eerste keuze is misschien wat wonderlijk, maar vertegenwoordigt de lach en de traan die ik in de muziek van Shaffy altijd voel en verbindt die bovendien met een andere grote liefde:
Ramses Shaffy was geen protestzanger, had geen uitgesproken politieke opvattingen. Ik ben mij er dan ook van bewust dat ik misschien iets te veel lading geef aan het nummer dat ik uiteindelijk gekozen heb. Maar laat dit dan mijn wens zijn voor hoe we als mensen in een ingewikkelde samenleving met elkaar omgaan:
We zullen doorgaan Met de stootkracht Van de milde kracht Om door te gaan In een sprakeloze nacht We zullen doorgaan We zullen doorgaan Tot we samen zijn
We zullen doorgaan Met de wankelende zekerheid Om door te gaan In een mateloze tijd We zullen doorgaan We zullen doorgaan Tot we samen zijn
