Categorie: Weblog

De Partij voor de Dieren maakt het wel heel bont met al die bekende Nederlanders op de lijst. Maarten of Georgina zouden toch eens met voorkeursstemmen gekozen worden… Ik vind het prima om een paar bekende lijstduwers te vragen, maar 20 is wat teveel van het goede! Waarom niet gewoon een filmpje of folder waarin deze indrukwekkende lijst zijn steun aan de PvdD geeft?

Bij GroenLinks heb ik nog niks over BN’ers gehoord, maar als mijn speurwerk klopt, dan krijgt ook D66 een bekende lijstduwer: Filemon Wesselink. Maar eh… zat die niet al bij Lijst 0?

Van de VVD had ik het verwacht gezien de jarenlange tirades tegen overbodige regels en bestuurlijke spaghetti. Zoals het programma kernachtig verwoordt:

Ministers, gedeputeerden, wethouders en burgemeesters rennen van het ene overleg naar het andere en komen bij al die vergaderingen zeer dikwijls steeds dezelfde personen tegen. Nodig is een radicale vermindering van de bestuursdichtheid op alle niveaus: minstens een kwart kan eraf!

Verder kiest de VVD voor één Randstadautoriteit in plaats van de huidige vier provincies en moet er fors in het takenpakket worden gesnoeid. Wat betreft de VVD houdt de provincie zich alleen bezig met ruimtelijke ordening, verkeer en milieu. Je kunt het ermee oneens zijn – dat ben ik ook – maar het is wel een helder verhaal.

Opmerkelijk is dat ook de PvdA zijn heil zozeer zoekt in minder regels en inkrimping van het openbaar bestuur om te bezuinigen. Het toverwoord ‘doelmatigheid’ wordt weer eens uit de hoge hoed getoverd om € 2,2 miljard te bezuinigen op de rijksoverheid. Maar ook provincies en waterschappen mogen € 1,4 miljard ophoesten. Want de PvdA heeft dezelfde bestuurlijke drukte ontdekt als de VVD en dus moet er flink gesnoeid worden. Hoe gaan we dat doen?

Het middenbestuur gaat zich beperken tot zijn kerntaak: het zoeken van consensus tussen gemeenten in het uitvoeren van rijkstaken. Dat kan met minder politici en minder ambtenaren dan nu bij de provincie actief zijn.

Ik neem aan dat de PvdA weet dat ondermeer dankzij Klaas de Vries (toen op Binnenlandse Zaken) het aantal provinciale politici per maart 2007 sowieso flink gereduceerd wordt? Bijvoorbeeld in Noord-Holland van 83 (inderdaad veel te veel) naar 55! Bovendien zou ik erg benieuwd zijn of de Statenfractie van de PvdA zonder blikken of blozen zou pleiten voor nog minder ambtenaren in Noord-Holland. Daarnaast heb ik geen flauw idee wat ik straks als Statenlid dan nog aan het doen ben: zijn er ook nog inhoudelijke taken, beleidsterreinen die onder de provincie (of welk ander middenbestuur dan ook) vallen?

Gemeenten blijven in het hele verhaal overigens ongemoeid; sterker nog, ze krijgen meer vrijheid en meer taken indien gewenst. Hoewel ik niet per se op de PvdA had gerekend als hoeder van het erfgoed van Thorbecke is het toch wel opmerkelijk om te lezen dat Rijk en gemeenten worden gezien als de ‘pijlers van het binnenlands bestuur’. Van de vier lagen die de PvdA ziet tussen gemeenten en Rijk – landsdelen, regio’s, waterschappen, provincies – moeten er twee verdwijnen. Eén is alvast ingevuld: weg met de waterschappen. Verder mogen provincies en gemeenten samen gaan uitzoeken hoe het nieuwe afgeslankte middenbestuur vorm gaat krijgen. Wel een beetje snel, want als dat ‘regionale maatwerk’ er niet binnen een jaar komt, dan ‘komt de landelijke overheid zelf met een plan’.

Nou ja, ik vind best dat het openbaar bestuur in Nederland aan vernieuwing toe is, maar zowel de VVD als de PvdA zijn tamelijk ongericht aan het schieten op een paar onderdelen ervan. Als ik het zo lees vooral ook omdat er nog wat miljarden bezuinigingen gevonden moeten worden, niet uit een weldoordachte visie. Gemiste kans!

NAGEKOMEN: Ook mijn eigen partij lijdt helaas aan dezelfde kortzichtigheid. In een voor de rest volgens mij prima programma – diagonaal gelezen – moet ook hier bijna € 3 miljard gevonden worden door vereenvoudiging (?) van het openbaar bestuur en terugdringen van de bureaucratie. De rol van de provinciale bestuurslaag wordt ‘onderzocht’ met als doel hervorming of afschaffing…

Zolang als ik in politiek geïnteresseerd ben, maakt Gerrit Zalm daar onontkoombaar deel van uit. De verkiezingen van 1994 – met poster van Ina Brouwer en Mohammed Rabbae plus groene en rode pepers voor het raam – zijn de eerste die ik heel bewust heb meegemaakt (traumatisch mag ik wel zeggen). Na die verkiezingen werd het nu vaak verguisde Paarse kabinet gevormd met de ex-CPB directeur als minister van Financiën. Met uitzondering van een weinig geslaagd uitstapje als fractievoorzitter (2002-2003) heeft Zalm sindsdien de centen van ons land bewaakt. De vleesgeworden stabiliteit: Financiën=Zalm.

Het is dan ook niet zo gek dat van de hele stoet aan politici die hun afscheid hebben aangekondigd, het vertrek van Zalm het meest betreurd wordt. Dat blijkt althans uit een enquête van TNS/NIPO; sowieso vindt 77% van de Nederlanders het een slechte zaak dat ervaren Kamerleden niet terugkeren. Uit dezelfde peiling komt ook naar voren dat Frans Weisglas en Boris Dittrich (!) gemist zullen worden. Daarentegen wordt om Lousewies van der Laan, Karla Peijs, Medy van der Laan en Hans Hoogervorst heel wat minder getreurd.

Overigens wel slordig dat in een peiling die over Kamerleden zou moeten gaan, vooral ook heel veel ministers aan bod komen. Dat leidt bij mij toch de nodige twijfel over de 77% – want hoe hard allerlei Kamerleden ook riepen dat het een schande was hoe laag ze op de lijst waren geplaatst, ik vraag me af bij hoeveel mensen zij echt bekend waren. Zoveel ervaren Kamerleden vertrekken er ook niet, ik kan verder alleen Klaas de Vries bedenken.

In Noord-Holland nemen we na de verkiezingen in maart ook afscheid van een ervaren provinciaal politicus. Deze week heeft CDA-gedeputeerde Hans Schipper laten weten dat hij het na 12 jaar Staten wel mooi geweest vindt:

Alles afwegend ben ik echter tot de conclusie gekomen dat drie statenperiodes een behoorlijke periode omvatten. Vooral in relatie tot de impact die dit bijzondere, aan de samenleving dienstbare, werk heeft op het persoonlijke en sociale leven en de energie die het vergt om iedere dag gemotiveerd en betrokken aan de slag te blijven.’

Ik kan het me levendig voorstellen en wens Hans toe dat hij straks mag genieten van de zeeën aan tijd en rust die hij krijgt.

Jan Marijnissen liet een paar weken geleden al weten dat hij als het nodig was ook best met het CDA wilde regeren. Dit werd hem zacht gezegd niet door iedereen in dank afgenomen, maar Marijnissen hield vol. Hoewel een linkse coalitie zijn voorkeur had, stond hij vooral te popelen om eindelijk de oppositie te kunnen verlaten:

De SP is veranderd. Onze slogan ‘stem tegen’ is bij de vorige verkiezingen al veranderd in ‘stem voor’. We hebben inmiddels voor ieder plan van dit kabinet een alternatief, dat is doorgerekend door het Centraal Planbureau op betaalbaarheid. Ik sta te popelen om iets te doen, want uiteindelijk krijg je als oppositiepartij weinig voor elkaar.

Collega Harry van Bommel doet in elk geval goed mee om de SP nog meer regierungsfähig te maken (leuk dat woord weer eens te gebruiken), want hij laat weten dat de partij zich niet langer verzet tegen lidmaatschap van de NAVO. In plaats daarvan moet de NAVO van binnenuit uitgehold ondermijnd hervormd worden:

In 2009 wordt een nieuwe koers van de NAVO vastgesteld en de SP gaat zich er de komende jaren voor inzetten dat die missie ‘eerder vrede-bewarend is dan agressief en aanvallend’.

GroenLinks heeft een paar jaar geleden vergelijkbare stappen gezet en wij kregen toen het verwijt allerlei principes te laten vallen om maar mee te kunnen regeren. Ongetwijfeld zal de SP uit de eigen gestaalde kaders en van andere partijen vergelijkbare verwijten krijgen. Maar de koers richting pluche is ingezet en ik denk dat de partijleiding zich daar niet meer vanaf laat brengen. Welke dogma’s zijn nu aan de beurt?

Nadat in de afgelopen dagen ongeveer elk onderdeel al zorgvuldig gelekt was, heeft de VVD nu ook officieel het nieuwe programma gepresenteerd. Mark Rutte noemde het zijn ‘persoonlijke agenda voor de toekomst’. Opmerkelijk voor iemand die toch als sociaal-liberaal bekend staat.

Intussen liegen de reacties er niet om: volgens de FNV zakt de VVD door de fatsoensbodem, terwijl Wouter Bos vindt dat alleen de topsalarissen profiteren. Grappig genoeg zei Bos er ook bij dat dit ‘Paars-3 niet dichterbij brengt’. Misschien is het niet onaardig nog eens terug te lezen wat de vakbonden en de PvdA vonden van het verkiezingsprogramma van de VVD in 1994. We weten allemaal welk kabinet daarna gevormd werd.

Mijn eigen partij sluit zich zoals te voorspellen was ook aan bij de linkse kritiek: volgens Femke maakt de VVD de verschillen tussen arm en rijk groter en beschermt de VVD de rijke huizenbezitters en rijke ouderen. 

Als ik het programma zo doorlees zijn er inderdaad genoeg zaken waar ik niet zo enthousiast van word. Maar ik wil de VVD wel complimenteren met het meest frisse en vrolijke programma sinds tijden (op de wat droge tekstdichte vierde pagina na). Een verademing na het volgepropte boekwerk van het CDA (68 pagina’s!) en ongetwijfeld ook beter dan diverse programma’s die nog gaan komen. Dit is een echte verkiezingskrant met veel beeldmateriaal, korte stukjes in kaders met goede leesbare teksten. Al lezende zat ik me echter wel af te vragen waar ik deze stijl en layout eerder had gezien. Pas na een tijd begon het te dagen: het is net de Telegraaf!

Dit vind ik nou leuk nieuws:

Driemaal zoveel vrouwelijke promovendi

VOORBURG – Meer vrouwen zijn de afgelopen vijftien jaar gepromoveerd. In het academisch jaar 2004/2005 was 40 procent van de promovendi een vrouw, driemaal zoveel als in het collegejaar 1990/1991. Het aantal nieuwe mannelijke doctoren nam met 14 procent toe.

Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maandag naar buiten bracht. Onder hoogleraren en andere hogere wetenschappelijke functies blijft het aantal vrouwen nog ver achter, maar onder de promovendi lopen ze hun achterstand in.

Vrouwen promoveren vooral op de terreinen gezondheidszorg en welzijn en taalwetenschappen, geschiedenis en kunst. Op het gebied van traditionele ‘mannenstudies’ als techniek, industrie en bouwkunde en de exacte wetenschappen wagen zich nog betrekkelijk weinig vrouwen aan een proefschrift.

Om me heen (op de VU) zie ik dit ook, want in de sociale wetenschappen is volgens mij al meer dan de helft van de promovendi vrouw. Maar opvallend blijft dat het daarna stokt, want slechts weinigen van die nieuwe doctoren krijgen (of willen?) ook een verdere carrière in de wetenschap, waardoor bijvoorbeeld het percentage vrouwelijke hoogleraren in Nederland nog altijd bizar laag is.