Gaat ome Jan de PvdA redden?

Het zal toch niet waar zijn, maar ja het staat er toch echt: Een groep Limburgse PvdA-leden heeft oud-minister Jan Pronk opgeroepen om zich kandidaat te stellen voor het partijvoorzitterschap. In elk geval wil de kandidaat alvast kwijt dat hij de kabinetsdeelname van de PvdA helemaal niks vindt:

Daar is niks meer aan te doen. Die tijd moet gewoon uitgezeten worden op zo’n goed mogelijke manier.

Dat worden gezellige gesprekken tussen de voorzitter en de partijleider… Ze moeten het bij onze centrum-linkse vrienden uiteraard helemaal zelf weten en ik acht de kans ook niet zo groot dat het gaat gebeuren, maar het lijkt mij in elk geval een onverstandige keus. Nog los van het feit dat de invloed van een partijvoorzitter tegenwoordig niet zo groot is – daar kan Michiel van Hulten over meepraten – lijkt me deze keuze echt een sprong terug in de tijd. Daar ga je je verloren kiezers echt niet mee terugwinnen. Ik heb enorm veel waardering voor wat Jan Pronk als minister en als VN-gezant heeft gedaan, maar het is op een zeker moment ook tijd om vaarwel te zwaaien.

Femke Halsema: “Ik blijf”

In deze zomerse tijden heeft Vrij Nederland toch maar een mooie scoop. "Ik heb nog geen alternatief voor mezelf gezien" is de spannende kop boven een uitgebreid interview met Femke Halsema, waarin het uiteindelijk vooral gaat over individualisering, de jaren ’70 en moraliseren. Eerlijk gezegd dekt de titel de lading ook niet helemaal, want het lijkt vooral te gaan over wat er in de komende Kamerperiode nog te doen is, niet over wie in 2011 lijsttrekker zou moeten zijn.

Interessanter vond ik dan ook wat Femke te melden heeft over normen en waarden en het moraliseren zoals het huidige christelijk-sociale kabinet dat doet.

"De overheid is op een negatieve wijze aan het moraliseren. De burgers maakt er een potje van, hij heeft geen manieren, is te hard voor de ander, zorgt niet voor de ander, en dat gaan wij, de staat, corrigeren. Dat maakt het waarden-en-normen-offensief een negatief project. Moralisme is een manier om mensen klein te houden. Ten onrechte verwart Wouter Bos moraliseren nu met verheffen. Verheffing is mensen groot en vrij maken, door hen te vormen in kritisch burgerschap. En daar heeft dit kabinet een broertje dood aan."

Aan de ene kant vind ik het een verfrissend verhaal en ik herken veel in de grote aarzeling over wat de overheid mensen allemaal zou willen voorschrijven en de manier waarop in de eigen keuzes van mensen wordt binnengedrongen. Maar tegenover die herkenning heb ik aan de andere kant wel wat twijfels over de mate waarin je zo kunt door redeneren. In het interview zelf komen zulke dilemma’s ook aan de orde: pornografie, prostitutie, geweld in videogames, op tv.

"Hoewel de meeste prostituees een verleden achter zich hebben van misbruik, vrouwenhandel, onderdrukking, is een kleine minderheid nog altijd een vrije vrouw. En zo zijn er ook hoerenlopers die een goede reden voor hun gedrag hebben. Zolang het vrije volwassen mannen en vrije volwassen vrouwen zijn die onderling tot een economische transactie komen: ik vind het best. Niet in strijd met goede zeden. Daar heb ik geen moreel oordeel over."

Ik vind het prima om uit te gaan van het principe van mondige, zelfredzame burgers, maar wat doen we (i.c. de overheid) totdat die ideale situatie is bereikt? In hoeverre mag je mensen tegen zichzelf in bescherming nemen?

Misschien is de vergelijking wat krom, maar ik heb het idee dat GroenLinks – inclusief de partijleider – op andere terreinen wel wil moraliseren (en dat ook doet). Het ene is onze sociaal-economische visie, zoals verwoord in Vrijheid Eerlijk Delen, waarin participatie een centraal begrip is. Hier ontkomt de staat er niet aan deels voor te schrijven op welke manier mensen hun leven invullen.

"De vuistregel is dat iedereen die kan werken ook binnen één jaar werkt. (…) We vragen meer sociale verantwoordelijkheid van werkgevers en inkomensnivellering, maar dan is níet participeren ook geen optie meer."

Ook in het milieubeleid ontkom je niet aan moraliseren. Hoewel het opgeheven vingertje verdwenen is (of in elk geval in bedwang wordt gehouden) houdt ook in een meer ’technocratische’ aanpak wel degelijk het bestraffen van slecht – en het belonen van goed gedrag in. Maatregelen waarvan je je met recht kunt afvragen of die zonder staatsingrijpen door zelfstandige mondige burgers tot stand zouden komen.

Openbaar vervoer in het noorden

Aan het eind van het jaar moeten we een besluit nemen over het openbaar vervoer in het noorden van onze provincie. Om precies te zijn: Gedeputeerde Staten nemen dat besluit, als opdrachtgever, maar uiteraard spelen Provinciale Staten hierin een grote rol.

In het Noord-Hollands Dagblad uitte Rover zijn zorgen over de komende aanbesteding:

Reizigersvereniging Rover vreest verschraling bus in groot deel provincie

Het ziet er voor het busvervoer de komende jaren niet best uit in een groot deel van Noord-Holland. Tenminste, dat vindt reizigersvereniging Rover die bezuinigingen vreest in Noord-Holland Noord.

,,Er zal waarschijnlijk verder bezuinigd worden door de provincie op het busvervoer”, weet Ludolf Maat, secretaris van Rover Noord-Holland Noord. In augustus wordt het nieuwe programma van eisen bekend voor de concessie Noord-Holland Noord die opnieuw aanbesteed wordt. Oftewel: blijft Connexxion hier rijden, of wordt het Arriva of Veolia? Welke buslijnen komen er en met welk materieel wordt gereden.

De bezuiniging is een gevolg van landelijk beleid, schetst Maat. ,,Er wordt minder geld overgemaakt vanuit het Rijk. Sommige provincies vullen het gat met eigen geld, maar de provincie Noord-Holland heeft daar niet voor gekozen. Dus dat betekent een verdere verschraling van het busvervoer in Noord-Holland Noord. Dat gaat achteruit, terwijl in andere gebieden in Noord-Holland juist meer bussen gaan rijden.”

Net als ROVER maak ik me zorgen over het openbaar vervoer in dit deel van de provincie. Het is een dunbevolkt gebied en de plaatsen waartussen de bussen rijden liggen ver uit elkaar. Dat maakt het lastig om een dienstregeling te maken die zowel voor de woon-werk reiziger als voor de gelegenheidsreiziger goed werkt. GroenLinks is ook druk op zoek naar creatieve manieren om toch goed openbaar vervoer voor elkaar te krijgen en daarbij hebben we de hulp van ROVER en de inwoners van Noord-Holland Noord hard nodig.

Het is dan wel zo handig om de discussie zuiver te houden en geen verkeerde voorstelling van zaken te geven. De suggestie dat de provincie gaat bezuinigen klopt in elk geval niet, het uitgangspunt is juist om bij deze aanbesteding minimaal hetzelfde budget als de afgelopen jaren in te zetten (en wat GroenLinks betreft mag daar nog wel wat bij). Ten tweede heeft de provincie juist wel eigen geld in het openbaar vervoer gestoken en blijft zij dat doen: de bezuinigingen vanuit het Rijk worden gecompenseerd door provinciaal geld.

Even uitrusten

Wie durft te beweren dat provinciale politiek saai is, moet zich laten nakijken… Alhoewel, ik heb zo’n vermoeden dat de komende 3½ jaar niet kunnen tippen aan de afgelopen maanden. Ben ergens wel blij dat het reces is, aan de andere kant begon ik er net weer een beetje in te komen. In het normale politieke werk dan.

Ik geloof dat je dan geacht wordt iets te zeggen als "die ervaring had ik niet willen missen" maar ik twijfel nog steeds of dat echt waar is. Nu de rook opgetrokken is, vind ik het aan de ene kant heel bijzonder om te moeten gaan met zulke politieke en publicitaire druk. Aan de andere kant was het een kloteperiode, met een hele vervelende uitkomst. Als ik dat op een of andere manier had kunnen voorkomen, was me dat heel wat waard geweest.

Hoe dan ook is het een speciale vuurdoop voor mij als fractieleider geweest. De stress van de verkiezingscampagne en de intensieve onderhandelingen verbleken daarbij toch een beetje. Ineens allerlei camera’s voor je neus, journalisten die maar bleven bellen en partijgenoten die zich bezorgd belangstellend afvroegen wat er toch allemaal aan de hand was. Opletten dat ik geen verkeerde dingen zou zeggen (of iets dat verkeerd uitgelegd kan worden) en ook een plek geven aan mijn eigen emoties.

In september krijgen we nog een provinciale ledenvergadering waarin deze affaire besproken zal worden. Gelukkig zit september verder ook goed vol met leuke GroenLinks activiteiten. Nu even tijd om uit te rusten, ik wens al mijn lezers vast een goede vakantie! Zelf blijf ik in het land en ik kan het vast niet laten af en toe commentaar te geven…

De laatste

Na de lange zit van vorige week waren we vandaag redelijk snel door de agenda heen. Toch wat onwennig om de draad van het debat over voorjaarsnota en kaderbrief in tweede termijn weer op te pakken. Nou had ik ook nog maar vier minuten spreektijd over, dus ik had weinig tijd om erin te komen en het was alweer voorbij. Nog een keer de punten over intensief ruimtegebruik, duurzame energie, natuurcompensatie en jeugdzorg benadrukt (ook als opmaat voor de bespreking van de begroting 2008) en met name onze motie over duurzaam beleggen. Gelukkig werd die motie unaniem aangenomen.

Daarna nog een pittig debat met de SP, die de nodige stennis maakte over een voorstel voor het verbeteren van de bereikbaarheid in de Noordvleugel. De provincie verstrekt hiervoor een lening van 10 miljoen op een totaalbedrag aan projecten van iets meer dan 20 miljoen. Van dit geld gaat ruim de helft (zo’n 12,5 miljoen) naar het openbaar vervoer en de rest naar infrastructuur. Reden voor de SP om een heel verhaal op te hangen dat zij toch niet konden instemmen met dit soort asfaltprojecten en hoe een partij als GroenLinks ("die zegt groen en voor het milieu te zijn") hiermee akkoord kon gaan. Vriendelijk aan de SP-woordvoerder gevraagd of hij de voordracht wel gelezen had. Want je legt allereerst geen asfaltprojecten aan voor ongeveer 8 miljoen euro en ten tweede vind ik het moeilijk vol te houden dat aanpassingen van rotondes, fileregeling, doorstromingsmaatregelen en verkeersmanagement asfaltprojecten zijn. Maar de SP was niet te vermurwen en besloot tegen de hele voordracht te stemmen. Maakt het mij voor de campagne weer makkelijk!

Overigens was ik wel blij verrast dat de SP dit jaar voor het eerst bij de traditionele zomerbarbecue was waarmee we altijd het politieke jaar afsluiten. Sterker nog, twee SP’ers behoorden tot de laatsten die het licht uit konden doen. Spreekwoordelijk, want we waren we dit jaar wel wat vroeg klaar, dus hoefde het licht niet eens aan. Omdat ik bovendien met de auto was (Greenwheels en op de terugweg  met Klaas, Hanneke en Rosanne) kon ik me ook al niet aan de alcohol te buiten gaan…

Back to business

Na alle commotie in en rond de fractie was het prettig om in de afgelopen week weer gewoon met het Statenwerk aan de gang te kunnen gaan. Dit weekend stortte ik mij op jaarstukken 2006, voorjaarsnota 2007 en kaderbrief 2008. Oftewel: dat wat was, dat wat is en dat wat komt. Maandag was hierover het debat in de Staten. Dankzij de dramatische gebeurtenissen in Alkmaar was het nog een heel gedoe om in Heiloo te komen, want met de trein kwamen we niet verder dan Uitgeest. Gelukkig was er vanuit het motel een auto geregeld waar we met een aantal Statenleden dankbaar gebruik van maakten.

We hebben het jaar 2006 afgesloten met een positief resultaat van bijna € 20 miljoen en da’s mooi aan de ene kant, maar ook zonde aan de andere kant. Het houdt namelijk in dat we lang niet onze ambities hebben kunnen uitvoeren en de reserves alleen maar verder toenemen. Bij de kaderbrief – zeg maar de vooruitblik op de begroting 2008 – heb ik aandacht gevraagd voor duurzame energie, aankoop van natuur, jeugdzorg en cultuur. Ook heb ik een motie ingediend die de provincie oproept de reserves zoveel mogelijk onder te brengen bij banken die die gelden duurzaam beleggen, met respect voor milieu, mens en dier. Gelukkig gesteund door coalitiegenoten VVD, CDA en PvdA, dus die haalt een makkelijke meerderheid. Dankzij de lange betogen van zowel oppositie als coalitie, de uitgebreide beantwoording van GS en de veelheid aan interrupties hadden we om 22.30 pas de eerste termijn erop zitten. Dat betekent volgende week maandag verder.

Verder heb ik in dit debat toch ook het gedoe van de afgelopen tijd niet ongemerkt voorbij willen laten gaan en ik sloot als volgt af:

Onze fractie heeft een aantal hectische weken achter de rug. Vanaf deze plek wil ik de collega’s bedanken voor hun steun en meeleven. De vertrouwensbreuk die na de stemming voor de Eerste Kamer is ontstaan bleek niet meer te herstellen.Tot onze spijt heeft dat vorige week maandag tot de meest onwenselijke uitkomst geleid, namelijk de komst van een nieuwe zelfstandige fractie. Wij vonden en vinden dat deze zetel moreel aan GroenLinks toebehoort, welke rechten de Kieswet iemand – terecht – ook toekent.

In april kozen wij er zeer bewust voor om opnieuw deel te nemen aan het bestuur van deze provincie. De motivatie die we toen hadden geldt onverminderd. Sterker nog, we zijn nog enthousiaster en ambitieuzer dan we al waren om aan de slag te gaan met het in de praktijk brengen van onze idealen. Dat zijn we immers verplicht aan de bijna 84.000 Noord-Hollandse kiezers die op 7 maart van dit jaar een geldige stem op GroenLinks uitbrachten.