Mijn politiek leider is gekozen tot liberaal van het jaar! Tsja en of je daar nu blij mee moet zijn, daar ben ik nog niet helemaal uit. Libertair, da’s prima maar veel verder moet het eigenlijk niet gaan toch?
Hier Femkes dankwoord (behoorlijk ingekort):
Een gelukkig nieuwjaar voor allen!
Toen ik gebeld werd door de JOVD met de mededeling dat ik verkozen was tot liberaal van het jaar was mijn eerste gedachte moet ik bekennen dat mij een kunstje werd geflikt. Op zijn best was het een persiflage op alle beste lijstjes, waarop wij permanent worden getrakteerd. Op zijn slechtst werd mijn oudlinkse critici het bewijs geleverd dat moderne progressieve opvattingen vooral een verrechtsing zouden zijn. Je kan in gedachten Jan Marijnissen triomfantelijk horen snuiven. Maar nog eens rustig nagedacht, kon ik eigenlijk niet verzinnen waarom de Jongerenorganisatie voor Vrijheid en Democratie zich de moeite zou getroosten om mij een poets te bakken. Electoraal ben ik geen concurrent van de VVD: over het algemeen zijn GroenLinks- en VVD-stemmers overzoenlijke tegenstanders die zelden tot nooit naar het andere kamp overlopen. Ik pas ook in dat polaire schema. Het enige waarover ik het meestal met VVDers eens ben, is dat wij het oneens zijn. Zo bezien was er maar een conclusie te trekken en dat was dat niet mij, maar de VVD een kunstje wordt geflikt door haar onafhankelijke jongerenorganisatie. Waarom niet Van Aartsen of Wiegel gekozen tot liberaal van het jaar? Waarom niet Hirsi Ali, die dit jaar op veel minder lijstjes voorkomt en best een opstekertje kan gebruiken. Waarom niet Verdonk gekozen, die bij een groot deel van de Nederlandse bevolking ongekend populair is? Waarom juist een heel uitgesproken tegenstander van haar? Het lijkt mij een niet mis te verstaan signaal aan de conservatief-liberalen in dit kabinet en in de kamer en ik bedank het bestuur van de JOVD daar heel hartelijk voor.
(…)
Een aantal jaren geleden merkte Dick Pels op dat het de hoogste tijd was om het liberalisme van rechts te redden. Aanleiding was de dreigende schending van klassieke vrijheidsrechten (zoals de vrijheid van meningsuiting, van religie en organisatie) als een gevolg van de strijd tegen de Islam en de terrorismebestrijding. Migranten werden in toenemende mate behandeld als tweederangs burgers met een beperktere toegang tot klassieke en sociale rechten dan andere burgers. En onder invloed van de eigen-verantwoordelijkheids-doctrine van Balkenende en consorten werd een groeiende groep kansarme burgers aan zijn lot overgelaten. n een aantal artikelen en recent in het sociale manifest Vrijheid eerlijk delen heb ik het vrijzinnige streven naar vrijheid van rechts geprobeerd te redden. De titel van het manifest Vrijheid eerlijk delen, waarnaar het bestuur van de JOVD ook verwijst, is niet willekeurig gekozen. Westerse democratieen, zoals de onze, mogen zichzelf wat mij betreft pas in Thorbeckiaanse traditie een liberale democratie noemen, als zij er in slagen alle burgers in dezelfde mate toegang te geven tot sociaal-economische en politieke vrijheid. Als burgers vrij van sociaal-economische, culturele of politieke obstakels deel kunnen nemen aan het maatschappelijke en politieke verkeer.
(…)
Het behoeft weinig betoog dat in onze huidige samenleving hiervan geen sprake is. Als eerste zijn, door sociale afkomst, door klasse, milieu en opleidingsniveau, veel mensen beperkt in hun beroepskeuze, hun financiele omstandigheden, in hun emancipatiekansen. Armoede is onvrijheid in de meest letterlijke zin van het woord: onvoldoende geld om je gezondheid te beschermen, je kinderen kansen te bieden en je zelf te kunnen ontwikkelen of bevrijden uit uitzichtsloosheid mag niet, zeker niet door vrijheidsminnende liberalen, worden gerelativeerd. Culturele herkomst, culturele tradities maar ook achterstelling, discriminatie en uitsluiting beperken, als tweede, veel migranten en allochtonen in hun vrijheid zichzelf te mogen zijn, en in hun vrijheid om te mogen integreren (we vergeten nog wel eens dat integratie een recht is, veel meer dan het een plicht is).Daarbij leidt, ten derde, de introductie van nieuwe repressieve bevoegdheden tezamen met het wegvallen van rechtstatelijke waarborgen, tot de selectieve achterstelling van groepen mensen. De bijna ongeclausuleerde bevoegdheid tot preventief fouilleren, de uitgebreide toepassing van de identificatieplicht, de Rotterdamwet die vrije vestiging beneden bepaalde inkomensgrenzen verhindert, beperkt onevenredig de vrijheid van jongeren, bewoners van achterstandswijken, migranten en dan in het bijzonder moslims.
(…)
Ik vind het niet acceptabel dat vrijheid een schaars goed is, dat als dit kabinet doorgaat en zijn zin krijgt, vrijheid van velen zelfs schaarser wordt. Het bestuur van de JOVD veronderstelt dat GroenLinks zich hiermee losmaakt van zijn wortels. Als je nagaat dat een van de voorlopers van GroenLinks de CPN is, dan zijn we inderdaad van ver gekomen. Maar met mijn opvattingen over gedeelde vrijheid keer ik juist terug naar de wortels van het GroenLinks dat meer dan tien jaar geleden is opgericht. In ons beginselprogramma staat het begrip sociale vrijheid centraal. Dat wil zeggen: de gelijke kans voor ieder individu om zich te kunnen ontplooien, zonder dat de vrijheid van anderen of van toekomstige generaties wordt aangetast. En in ons beginselprogramma wordt uitdrukkelijk geconludeerd dat GroenLinks zich hiermee plaatst in de vrijheidslievende tradities van links. Met andere woorden: als er een ommezwaai heeft plaatsgevonden, dan was dat bij de oprichting van het moderne GroenLinks. Wat niet wegneemt, dat het publieke beeld van GroenLinks lang anders is geweest en dat ik de publieke erkenning van GroenLinks als linkse vrijheidslievende partij wel onbescheiden op mijn conto schrijf. Wat betekent die vrijheidslievende linkse traditie, waardoor ook de JOVD zich kennelijk voelt aangetrokken, nou eigenlijk? De inmiddels overleden essayist, beroemd anarchist en PC-Hooftprijs-winnaar Arthur Lehning, vatte dit ooit mooi samen: Als vrijheid het hoogste goed is, dan heeft iedereen er recht op, dat wil zeggen dat er gelijkheid van vrijheid moet bestaan. Nu mag iedereen dan volgens de mensenrechten vrij zijn, het komt er op aan ook van de vrijheid gebruik te kunnen maken.
(…)
Tot de JOVD mij ontdekte, moest de VVD niet zoveel van deze GroenLinkse plannen hebben. Woorden als staatsdirigisme vielen en vooral vindt men de gedachte dat de vrijheid van de meest kansrijke landgenoten wel iets minder kan worden gesubsidieerd (door de pensioen- en hypotheekrente-aftrek te beperken), zacht gezegd afschrikwekkend. Om kort te zijn. Bij de VVD geldt in ieder geval tot vanavond vrijheid eerlijk delen? OK, maar ikke wel ietsje meer dan jij. Het zou een fantastisch perspectief bieden als de JOVD afstand neemt van deze conservatieve opvattingen waardoor de oneerlijke verdeling van vrijheid in stand blijft.
(…)
Kort en goed. Ik dank het bestuur voor de toekenning van deze prestigieuze titel. Het betekent voor mij dat de JOVD, anders dan de moederpartij, sociale vrijheid centraal stelt en een progressief kabinet wel degelijk een wenkend perspectief vindt. Ik hoop dat deze ommezwaai duurzaam is. Mocht dat zo zijn dan zou ik me kunnen voorstellen dat volgend jaar Job Cohen de prijs in ontvangst mag komen nemen.