Categorie: Staten en commissies

Vanavond ben ik weer eens in mijn klassieke val getrapt als ik ergens bevlogen over ben: te snel praten. Er gaan dan zoveel gedachten tegelijk door mijn hoofd dat ik niet meer merk in welk tempo die uit mijn mond komen. Zo langzaamaan kan ik mij ook niet meer achter het excuus van jeugdig enthousiasme verschuilen…

Dus voor degenen die er vanavond niet bij waren, evenals degenen die er wel bij waren maar het niet konden volgen 🙂 nog even in een notendop. We hadden het in de commissie Financiën enzo over het herschrijven van de begroting, volgens een methode die door Peter Paul Verroen van PP in Taal is ontwikkeld. In essentie komt dit neer op een herwaardering van de doelenboom, zoals die al in de jaren ’70 door VU hoogleraar Gijs Kuypers is ontwikkeld. Vanuit een maatschappelijk doel redeneer je door naar een beleidsdoel en een operationeel doel, om uiteindelijk bij een instrument uit te komen dat helpt dit te verwezenlijken. Die instrumenten moeten een bepaalde output geven en aan de hand daarvan is na te gaan of de doelen die je je had voorgenomen zijn gehaald. Oftewel: terugredenerend naar het oorspronkelijke maatschappelijke doel.

In theorie klinkt het heel mooi, maar de essentie van wat ik probeerde te zeggen vanavond, is dat het hoogste wat je hiermee kunt bereiken meer transparantie en inzicht is. Welke politieke betekenis je daaraan toekent, is een heel ander verhaal. Uit de toelichtende presentatie, die sprak over manieren om de rollen van PS en GS vanuit de doelen af te bakenen, of een onderscheid tussen eigen beleid en afgeleid beleid, kreeg ik de indruk dat aan dit systeem te veel waarde wordt toegekend. De politieke werkelijkheid is immers veel complexer. Er zijn doelen zonder instrumenten en instrumenten zonder doelen. Met andere woorden, je houdt altijd lege cellen over – of je constateert dat een beleidsdoel en een maatschappelijk doel (naar boven) of operationeel doel (naar onder) feitelijk samenvallen.

Ik ben er erg voor om door middel van eenduidige presentatie van gegevens – ook nog consequent door de tijd heen – het inzicht, de vergelijkbaarheid en de controle te vergroten. Wie weet is het ook een goede manier om de begroting begrijpelijker te maken voor burgers en volksvertegenwoordigers. Maar ik blijf erbij dat het alleen een middel is en dat politiek zich uiteindelijk niks aantrekt van dit soort schema’s en structuren. Da’s overigens maar goed ook, want we zijn al genoeg besmet met de SMART doctrine.

Ook deze week – maandag om precies te zijn – heb ik weer ontdekt in een werkgroep te zitten. Dit keer een werkgroep die zich gaat buigen over bouwen boven wegen, een samenwerking van de commissies Verkeer en Ruimtelijke Ordening. Van allebei ben ik lid, voor mij een mooie combinatie.

Dezelfde avond kon ik meteen een mooi voorbeeld van deze gedachte zien. Ik ging langs in de Koekfabriek in Zaandam voor een presentatie van de Taskforce Ruimtewinst. Dit is een club van onafhankelijke deskundigen, onder leiding van Heerhugowaards burgemeester Han ter Heegde die her en der in de provincie advies geeft bij ingewikkelde ruimtelijke vraagstukken.

Deze keer dus Zaanstad, om precies te zijn het gebied rondom station Koog-Zaandijk. Voor degenen die wel eens per trein naar de Zaanse Schans zijn geweest misschien een bekende locatie. Overigens niet een station dat veel warme herinneringen zal oproepen… Daarmee is meteen de eerste opgave genoemd: vergroten van de aantrekkelijkheid van het station en het gebied eromheen. Wat speelt er verder? De wensen van de sportclubs aan de westkant en dan met name van de korfbal om een betere accomodatie te krijgen, het zoeken van een locaties om nieuwe woningen te bouwen en betere positionering van de Zaanse Schans.

De Taskforce kwam met een aantal interessante oplossingen, die in de tjokvolle zaal de nodige discussie opriepen en dat is ook precies de bedoeling. De belangrijkste ingreep is de verplaatsing van het station naar het zuiden, op de kruising met de A8. Op die plek komt dan een transferium, zodat automobilisten vanuit het noorden daar kunnen overstappen op de trein (in 12 minuten naar het centrum van Amsterdam). Wonen, sporten en bedrijvigheid worden op de plek van de huidige sportvelden gecombineerd en de voetbalvelden gaan naar de Fortuinweg. Naar de Zaanse Schans komt een logischere en interessantere (loop)route, die gebruik maakt van het industrieel erfgoed dat je onderweg tegenkomt. Op de site van de Taskforce is het plan in detail te vinden.

Ik vond het erg inspirerend om deze avond mee te maken. Natuurlijk zullen er nog heel wat financiële en procedure hobbels te nemen zijn. Ook zal na het nodige rekenwerk blijken dat bepaalde onderdelen van het plan niet uit te voeren zijn. Maar het mooie is dat door een frisse blik van buiten, bewoners en politici in Zaanstad (en ook wij Statenleden) creatief aan het denken worden gezet. Da’s toch mooi meegenomen op de maandagavond!

Gisteren heeft mijn VVD-collega Dré Kraak namens de vier coalitiepartijen gevraagd om provinciale maatregelen die de economische crisis tegen kunnen gaan:

De fractievoorzitters van de collegepartijen in Provinciale Staten hebben het college van Gedeputeerde Staten afgelopen 22 februari gevraagd om extra maatregelen in verband met de kredietcrisis.

De collegepartijen in PS – VVD, PvdA, CDA en GroenLinks – vragen GS om op zeer korte termijn met voorstellen te komen voor acties die de economische bedrijvigheid en werkgelegenheid in de provincie Noord-Holland moeten stimuleren en behouden.

We weten uiteraard dat Noord-Holland in z’n eentje de wereld niet zal redden, maar het is wel tijd voor iedereen om een bijdrage te leveren. We krijgen vaak genoeg de klacht dat er zoveel geld bij de provincie ongebruikt blijft liggen. Er zijn volgens ons veel kansen om projecten waar de Staten al een besluit over hebben genomen, sneller uit te voeren.

Wat GroenLinks betreft wel met respect voor de belangen van mens en milieu. Het is geen oproep om maar lukraak te investeren. Want we hebben niks aan maatregelen die even de pijn verlichten, maar niet duurzaam en verantwoord zijn voor de langere termijn.

Het overkomt mij nog wel eens dat ik zonder er erg in te hebben, ineens in een werkgroep zit. Eén van die werkgroepen is de Interprovinciale Werkgroep Groene Hart – dat is overigens al maanden geleden gebeurd hoor, het is niet dat ik er gisteren achter ben gekomen. Meestal is het ook best leuk hieraan mee te doen. Deze werkgroep bestaat uit Statenleden uit de drie Groene Hart provincies; naast mijn eigen provincie zijn dat Zuid-Holland en Utrecht. Vanavond kwamen we weer eens bij elkaar, dit keer in het provinciehuis in Den Haag.

Vanaf het begin zitten onze collega’s van over de provinciegrens er wat anders in dan de Noord-Hollandse Statenleden. Ook niet zo gek, omdat wij maar een klein stukje Groene Hart hebben en Utrecht en Zuid-Holland samen zo’n 90%. In die Staten is ook in de afgelopen jaren veel vaker en intensiever gedebatteerd over het Groene Hart. En zoals dat gaat met een werkgroep, er worden van alle kanten bepaalde verwachtingen gecreëerd en in stand gehouden, maar die blijken dan niet per provincie gelijk.

Het belangrijkste resultaat van dit overleg is dat er een Voorloper Groene Hart het licht heeft gezien. Dit is een document met een visie op het hele gebied – zonder formele status – dat als bouwsteen dient voor de nog op te stellen provinciale structuurvisies. Zo hebben we er in Noord-Holland ook vanaf het begin tegenaan gekeken: als een bouwsteen. Vandaar ook dat we in de commissie Ruimtelijke Ordening de Voorloper met waardering voor kennisgeving hebben aangenomen en deze gaan gebruiken als we straks de structuurvisie gaan vaststellen (ergens tussen de zomer en de kerst). Dat werd door onze collega’s uit de andere provincies toch wat te mager bevonden: zij deden een dringend beroep op ons om de Voorloper toch echt in de Staten vast te stellen en het niet bij een commissiebespreking te laten.

Nou zie ik de meerwaarde daar niet zo van in en ik weet ook niet wat voor extra status de Voorloper daarmee krijgt. Wij willen graag bij de structuurvisies alle belangen meewegen en alle visies, ideeën, plannen rijp en groen mee kunnnen wegen. Maar, zoals het een goed politicus betaamt, we nemen het mee…

"Ja, da’s een hoop geld, 18 miljoen. Maar dit gebouw was ook een hele tijd behoorlijk verwaarloosd en we krijgen er iets prachtigs voor terug. Dat is het mij zeker waard." Dit antwoord op de vraag van de journaliste van RTV Noord-Holland was blijkbaar niet spannend genoeg om de uitzending te halen. Zoals ik al eerder meldde, we zijn weer terug in het provinciehuis en daar wilde ook onze regionale zender graag verslag van doen. Met – terecht – een hoofdrol voor onze commissaris als rondleider.

Vandaag was namelijk de eerste Statenvergadering in de nieuwe zaal. Allemaal nog een beetje onwennig: wie zit waar, hoe werken die microfoons en hoe zit het met de stemknopjes? Dat zal vast vanaf de volgende vergadering elke keer weer beter gaan.

Er stond weinig op de agenda, dus hadden we ook rustig de tijd om te acclimatiseren. De SP stelde mondelinge vragen over de tunnel van de Zuidtangent. Naar aanleiding van een informatieavond en berichten in de krant was er onrust ontstaan over mogelijke sloop van woningen in de Haarlemse wijk De Kamp. Collega Putters gebruikte zoals we van hem gewend zijn grote woorden, maar sloeg de plank behoorlijk mis. Vrijwel al zijn vragen waren gebaseerd op een vermeende voorkeur van gedputeerde Mooij voor een korte tunnel. Maar dat besluit is nog helemaal niet genomen. Wat Bert er niet van weerhield er in tweede termijn nog een schepje bovenop te doen. Leuk voor de bühne misschien, maar inhoudelijk een scheve schaats.

Daarna volgde een interpellatie van D66 over de problemen in de jeugdzorg. Bureau Jeugdzorg is ernstig in de financiële problemen gekomen, door kosten te maken die door de provincie niet voorzien werden (bijvoorbeeld verhuizing naar een nieuw pand) en die nauwelijks door het Bureau verantwoord kunnen worden omdat de administratie niet echt op orde is. Opmerkelijk was dat de PvdA niet helemaal leek te begrijpen wat de bedoeling van een interpellatie is. Nadat deze al begonnen was en verschillende woordvoerders hun zegje hadden gedaan, kwam het voorstel om te stemmen over het stoppen van de interpellatie, terwijl ook de gedpeuteerde nog moest antwoorden. Onze woordvoerder Anna van Heijst kreeg van de PvdA woordvoerster te horen dat ze een vraag moest gaan stellen, terwijl (anders dan bij het vragenuur) je niet per se aanvullende vragen hoeft te stellen, maar zelf de vorm van je inbreng kunt bepalen. Ik was blij met de antwoorden van de gedeputeerde, die flink wat met de jeugdzorg te stellen heeft, maar wel met frisse moed stevig orde op zaken wil gaan stellen.

Vanmiddag hadden we voor het eerst sinds bijna twee jaar weer een vergadering in het oude vertrouwde Provinciehuis. Alhoewel, oud en vertrouwd: er is wel een hoop veranderd dankzij de zeer geslaagde restauratie. Ik ben erg onder de indruk van het resultaat, dat ik grotendeels al had kunnen aanschouwen tijdens de provinciale nieuwjaarsreceptie. Intussen wordt er nog flink gewerkt aan de laatste onderdelen, zowel binnen als buiten. Eigenlijk was het een klein wonder dat we vandaag al in de eerste koffiekamer terecht konden voor de commissie Wegen, Verkeer en Vervoer.

De Statenzaal, met een erg fraai tapijt, is ook al grotendeels ingericht en van het nieuwe meubilair voorzien. Het scheelt een hoop nu we met 55 in plaats van 83 Statenleden zijn en ik ben blij dat we van de ouderwetse schoolbankjes opstelling af zijn. Alleen de stoelen ontbreken nog, evenals de naambordjes, zodat ik niet precies wist waar ik straks met mijn fractie kom te zitten (nee, ik ken de plattegrond nog niet uit mijn hoofd).   

Een kleine tegenvaller was dat het bij de vergadering nog net zo koud was als twee jaar geleden. Dankzij het debat en de goed gevulde zaal warmde het snel op, maar ik hoop wel dat daar nog een oplossing voor komt. We hadden het onder meer over de projecten voor wegen en OV in het kader van de Tweede Investeringsimpuls, over de OV SAAL (verbinding Schiphol-Amsterdam-Almere-Lelystad) en over de bereikbaarheid in de ‘grensstreek’ tussen onze provincie en Zuid-Holland. Naar aanleiding van een PvdA motie ging het ook nog over extra inzet op de treinverbinding Haarlem-Schiphol. Uit een vergelijking van de cijfers voor de trein en de bus leek het alsof de bus (Zuidtangent) vele malen meer reizigers trekt dan de trein. Aan het van de middag kwam de aap uit de mouw: de NS hadden zich een nulletje vergist: niet 40.000 maar 400.000 reizigers per jaar…

Hoe dan ook: goed om terug te zijn! Our house is a very fine house:

Over de mogelijke verkoop van Essent aan RWE wordt nog volop gesteggeld. Een grote minderheid in de Tweede Kamer, inclusief regeringspartij PvdA, vindt het eigenlijk geen goed idee. Met als belangrijkste argumenten dat RWE nog een ongesplitst bedrijf is en dat het bepaald geen duurzame reputatie heeft. Minister Van der Hoeven zegt weinig te kunnen doen. Andere Kamerleden maken zich weer zorgen over de doelen waaraan de provincies het geld van de verkoop zullen gaan besteden, bang dat het opgaat aan ‘hobbyisme’ en ‘onzinnige projecten’. Gelukkig heeft de Tweede Kamer daar geen last van…

Inmiddels lijkt ook NUON rijp voor de verkoop. De provincie Gelderland (met bijna de helft van de aandelen) en de gemeente Amsterdam (bijna 10%) hebben hier wel oren naar, Fryslân wilde al veel langer van de aandelen af. Noord-Holland heeft als andere aandeelhouder van betekenis telkens een afwijkend standpunt ingenomen. We hebben ons destijds verzet tegen de splitsing in een netwerkdeel en een productiedeel, maar dat is inmiddels een gelopen race. Daarnaast vinden de Staten (van SP tot VVD) dat energievoorziening een overheidstaak is en daarom in publieke handen dient te zijn. Dit geldt voor de beide onderdelen van NUON. Het argument dat de overheid zich alleen met het netwerk dient te bemoeien en al het andere ‘commerciële’ activiteiten zijn (en dus verkocht kunnen worden), vind ik niet overtuigend. Het is immers niet alleen belangrijk leveringszekerheid te bieden, maar ook te beïnvloeden welke stroom er door de kabels en leidingen gaat!

Indien de andere publieke aandeelhouders echter instemmen met de verkoop van NUON, ontstaat een nieuwe situatie. Als het toch tot verkoop van de aandelen zou komen, lijkt het mij logisch een koppeling te maken tussen de bron van de extra middelen en de besteding van die middelen, als u begrijpt wat ik bedoel…